Dlaczego warto jeść szpinak i inne warzywa sezonowe?

Warzywa powinny być podstawą jadłospisu każdego z nas. Według najnowszych zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia powinny stanowić około ¾ spożywanej w ciągu dnia żywności.

Szpinak

Niepozorne zielone liście są prawdziwą skarbnicą witamin, składników mineralnych oraz związków prozdrowotnych. Zawarte w nich substancje wpływają na układ nerwowy i ułatwiają radzenie sobie ze stresem, zmniejszają występowanie bóli i zawrotów głowy, usprawniają funkcjonowanie układu krwionośnego, chronią przed wystąpieniem miażdżycy, a także pomagają obniżyć ciśnienie tętnicze krwi. Szpinak polecany jest osobą dbającym o linię, ponieważ jest niskokaloryczny, a dzięki obecności witamin z grupy B wpływa na przyspieszenie metabolizmu oraz jest pomocny przy obniżaniu stężenia cholesterolu. Z kolei witamina E spowalnia procesy starzenia się organizmu. Udowodniono, że związki zawarte w szpinaku wykazują działanie antynowotworowe. Ze względu na wysoką zawartość kwasu foliowego szpinak poleca się również kobietom w ciąży.

Brokuł

Chodź nie wygląda należy do rodziny roślin kapustnych. To zielone warzywo kryje w sobie ogrom witamin, składników mineralnych, silnych przeciwutleniaczy i związków o działaniu prozdrowotnym. Osoby regularnie spożywające brokuły mają lepszy wzrok i unormowaną glikemię, dlatego poleca się je szczególnie osobom chorym na cukrzycę. Dodatkowo brokuły mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego u diabetyków. W niektórych przypadkach obserwuje się, że brokuły wpływają na złagodzenie objawów autyzmu. Związki obecne w tkankach brokuła odpowiadają również za zmniejszenie ryzyka wystąpienia wrzodów żołądka, anemii, a nawet nowotworów. Aby wzmocnić działanie związków antynowotworowych w brokule warto łączyć go z innymi warzywami takimi jak rukola, rzodkiewki, pomidory i inne warzywa kapustne. Aby zachować jak najwięcej cennych właściwości brokuła należy przyrządzać jak najkrócej. Najlepiej gotować go na parze około 3-4 minuty.

Szparagi

Szparagi występują w odmianach zielonej, białej i fioletowej, jednak to ta pierwsza zawiera najwięcej składników biologicznie aktywnych, które kompleksowo wspierają pracę całego organizmu. Przeciwutleniacze oraz kwas foliowy obecne w szparagach spowalniają procesy starzenia się organizmu, przyspieszają regenerację komórek oraz wspomagają pracę układu krwionośnego i nerwowego. Pozostałe zalety spożywania szparagów to widoczna poprawa kondycji skóry, włosów i paznokci, lepsze nawodnienie organizmu i sprawniejsza praca nerek, wzmocnione kości i zęby, sprawniejsza praca jelit oraz lepsza odporność organizmu. Podobnie jak brokuły, szparagi zawierają związki o działaniu antynowotworowym.

Papryka

Większość kojarzy cytrynę jako dobre źródło witaminy C. Jednak to właśnie papryka nim jest. Nie tylko zawiera jej o blisko 5 razy więcej niż cytryna, ale również chroni nietrwałą witaminę przed rozkładem podczas obróbki kulinarnej. Witamina C wraz z innymi przeciwutleniaczami spowalnia procesy starzenia się organizmu, wzmacnia naczynia krwionośne, poprawia odporność i zmniejsza ryzyko wystąpienia miażdżycy. Ostre odmiany regulują pracę całego układu pokarmowego i przyspieszają metabolizm. Dodatkowo charakteryzują się działaniem rozgrzewającym i przeciwbólowym.

Bób

W Polsce rośliny strączkowe nie są zbyt popularne. Niesłusznie, ponieważ są one skarbnicą wartości odżywczych. Związki zawarte w bobie wspomagają proces leczenia anemii, wspierają układ nerwowy oraz wiążą kwasy żółciowe w jelicie grubym, dzięki czemu skutecznie obniżają stężenie cholesterolu LDL we krwi. Bób jest wskazany w diecie osób mających problemy z układem krwionośnym oraz kobietom w ciąży.

Sezon na warzywa

Nie ulega wątpliwości, że warzywa korzystnie wpływają na funkcjonowanie całego organizmu. Najwięcej cennych składników odżywczych i mineralnych zawierają, gdy są świeże, dlatego najlepiej kupować je podczas sezonu. Przechowywane w chłodniach, magazynach czy silosach stopniowo tracą część związków. Dużo zależy od warunków w jakich są przechowywane, ponieważ wiele związków jest wrażliwych na działanie światła, temperatury i dostęp tlenu. Najbardziej obfitym w warzywa okresem są miesiące wakacyjne. W tym czasie dostępnych jest wiele ich rodzajów, a stragany i stoiska są pełne kolorów, które wzmagają apetyt.
Styczeń, Luty, Marzec – warzywa korzeniowe, dynia, fenkuł, brukselka, kapusta, por.
Kwiecień, Maj – por, nowalijki, rzodkiewki, sałata, ziemniaki, botwinka, rabarbar.
Czerwiec – botwinka, sałaty, rzodkiewka, cukinia, brokuł, ogórki, bób, fasolka szparagowa, groszek, kalafior, kalarepa, szparagi, szpinak, młode warzywa korzeniowe.
Lipiec – warzywa dostępne w czerwcu oraz bakłażan, fenkuł, kukurydza, szczaw, papryka, pomidory.
Sierpień – oprócz warzyw dostępnych również w lipcu pojawiają się patisony, kapusta i fasola. 
Wrzesień, Październik – bakłażany, brokuł, cukinia, fenkuł, jarmuż, fasolka szparagowa, marchew, ogórek, papryka, pomidory, sałaty, szpinak, ziemniaki, brukselka, dynia, cykoria.
Listopad, Grudzień – brukselka, cykoria, dynia, jarmuż, kapusta, marchew, pietruszka, seler, ziemniaki

Jak kupować sezonowe warzywa?

Najlepiej, najkorzystniej i najzdrowiej jest kupować warzywa od lokalnych sprzedawców i rolników na targach i bazarach. Podczas zakupów jest możliwość nawiązania krótkiej rozmowy na temat sprzedawanego towaru i poznania bliżej szczegółów uprawy. Kupując w supermarketach zwróć uwagę na kraj pochodzenia danego warzywa. Jeśli masz możliwość wybieraj te pochodzące z Polski. Należy jednak pamiętać, że kupowane poza sezonem warzywa z polskich upraw pochodzą ze szklarni lub były hodowane pod folią. Takie warzywa mogą mieć mniej witamin i składników mineralnych ze względu na trudniejsze warunki uprawy – szczególnie zbyt małe ilości słońca.