Kuchnia wietnamska – charakterystyka i przepisy

Kuchnia wietnamska bardzo mocno kojarzy się z chińską i dla niewprawionych w sztukę kulinarną obie mogą być tożsame. Natomiast tak, jak kuchnia Mazur może różnić się tradycjami od tej z Podlasia, tak tym bardziej odległe od siebie Chiny i Wietnam mają swoje oddzielne kulinarne zasady. Co charakteryzuje wietnamskie jedzenie? Jaki jest przepis na idealną zupę pho? Jakie inne wietnamskie potrawy warto wypróbować?

Charakterystyka kuchni z Wietnamu

Jak wspomniano, dania wietnamskie są podobne do kuchni chińskiej, z tą różnicą, że w kuchni wietnamskiej częściej używa się sosu rybnego w miejsce sojowego i dania przygotowywane są zdecydowanie częściej na woku.

Jeśli często korzystasz z dużych naczyń kuchennych, to dobrym rozwiązaniem będzie zakup płyt FlexInduction marki Bosch. Pozwalają one połączyć dwie sfery w jeden duży obszar, nadający się do gotowania w niestandardowych garnkach. Dzięki temu masz pewność, że cała powierzchnia naczynia będzie równomierne ogrzewana.

Poza daniami przygotowywanymi na woku, znaczną część przepisów kuchni wietnamskiej zajmują zupy. Najpopularniejsza z nich to pho – rodzaj rosołu, o którym więcej napiszemy w kolejnych akapitach. Wietnamska kuchnia to także dania z ryżem, mieszkańcy Wietnamu szczególnie upodobali sobie kleisty ryż gao nep. Przyrządza się z niego nawet desery, a dania na jego bazie można spożywać o każdej porze dni i nocy! Do ryżu (ale nie tylko) kuchnia wietnamska obowiązkowo proponuje mięsa – najczęściej wołowinę, kaczkę i inne rodzaje drobiu. Wietnamskie jedzenie to jednak także owoce morza i ryby – z nich najpopularniejsze są zdecydowanie krewetki. Owoce morza oraz ryby są najpopularniejsze na południu Wietnamu.

Przyprawy kuchni wietnamskiej

Potrawy wietnamskie nie byłyby tak charakterystyczne, gdyby nie szeroka gama oryginalnych przypraw i produktów nadających niespotykanego aromatu. Podstawą w daniach wietnamskiej kuchni jest kolendra, którą i my w Polsce bardzo dobrze znamy. Jest orzeźwiająca, lekko pieprzna i cytrusowa. Podobnie tajska bazylia – tak zwana horapha. Ma anyżkowy aromat, jest podstawą zielonego i czerwonego curry, a w kuchni wietnamskiej świeże liście dodaje się na przykład do zupy pho – niczym natkę pietruszki do polskiego tradycyjnego rosołu. Co ciekawe, stosowanie dużej ilości świeżych ziół odróżnia kuchnię wietnamską od chińskiej.

Wspomniany wcześniej sos rybny to składnik wzmacniający smak i słoność potraw wietnamskich. Wytwarza się go ze fermentowanych ryb, soli i wody – w skrócie: surowe ryby fermentuje się (z dodatkiem soli) w beczkach na słońcu, aż do uzyskania płynnej konsystencji. Wietnamski sos rybny różni się od innych rybnych sosów z regionu Azji tym, że jest słodkawy – podczas procesu fermentacji dodaje się do niego cukier.

W kuchni wietnamskiej często można też spotkać tzw. liście kaffiru, czyli limonkę. Nadaje ona potrawom świeży, orzeźwiający, cytrusowy posmak i idealnie współgra z kolendrą czy bazylią tajską. Natomiast mięso marynowane w sosie rybnym i muśnięte aromatem limonki staje się bardziej kruche w konsystencji oraz mniej monotonne w smaku.

Tradycyjne dania

Wśród dań, które najbardziej charakteryzują kuchnię wietnamską, można znaleźć: naleśniki Banh Xeo z różnymi nadzieniami, Banh Nam – placki z mąki ryżowej podawane z krewetkami, zwinięte w liście bananowca, placki Nem – podobne do sajgonek, wykonywane z mąki ryżowej i podawane smażone albo surowe z różnego rodzaju dipami oraz Ban Bo Hue – pikantny makaron ryżowy z mięsem.

Zupa Pho

Wróćmy jeszcze na moment do wietnamskich zup, wśród których zdecydowanie króluje charakterystyczny rodzaj rosołu doprawiony świeżą kolendrą i sosem rybnym – zupa pho. Jej nazwa „pho” odnosi się do pociętego na cienkie wstążki makaronu ryżowego. Pho podaje się zwykle albo z wołowiną, kaczką albo z kurczakiem, przy czym dodatki nie są gotowane w zupie, a jedynie nią sparzone (choćby dlatego nie podaje się jej z wieprzowiną). Obecnie powstaje wiele wariacji na temat zupy pho – na przykład z pierożkami zamiast mięs, zatem coraz rzadziej można znaleźć ją przygotowaną idealnie według tradycyjnego przepisu. My proponujemy na przykład wersję wegetariańską zupy pho. Co ciekawe, zupę pho można jeść zarówno na obiad, kolację, jak i rano na śniadanie.

Popularne napoje

Kuchnia wietnamska to nie tylko potrawy, ale i charakterystyczne napoje. W Wietnamie bardzo popularne są:

– herbata jaśminowa – mieszanka zielonej herbaty z kwiatami jaśminu,

– kawa ca phe – mocna i aromatyczna kawa robusta, zwykle podaje się ją z cukrem i mlekiem, niekiedy mlekiem skondensowanym, czasami także z lodem,

– sok z trzciny cukrowej – porównywany do wody kokosowej, orzeźwiający tropikalny napój o właściwościach prozdrowotnych,

– napój z ptasich gniazd – osobliwy „sok” niegazowany, którego składnikami są: woda, specyficzny biały grzyb, 1 mg/l gniazd ptasich gatunku salangany sundajskiej oraz aromat wanilii; co ciekawe, sok ten ma dość kleistą konsystencję i pływają w nim drobne, białe elementy, prawdopodobnie białych grzybów – bowiem gniazda ptasie to jeden z najdroższych produktów zwierzęcych spożywanych przez ludzi – kosztują około 2 500 dolarów za kilogram.

Choć kuchnia wietnamska nie jest ani trochę podobna do tradycyjnej kuchni polskiej (może z wyjątkiem zupy pho, podobnej do naszego rosołu), to warto zgłębić jej tajniki i próbować nowych dań z tego ciekawego rejonu świata. Wiele produktów i zestawień smaków charakteryzujących wietnamskie dania jest niespotykanych nigdzie indziej i to z pewnością czyni kuchnię Wietnamu wyjątkową.