Ocet – rodzaje i zastosowania w kuchni

Ocet jest dobrze znany większości osób. W kuchni stosowany jest najczęściej jako przyprawa. Nadaje on potrawom charakterystyczny, lekko kwaskowaty smak. Jednak ocet to nie tylko dodatek do dań. Ma też wiele innych, cennych zastosowań, które sprawdzą się w kuchni!

Ocet – co to takiego?

Ocet to zazwyczaj 10% roztwór kwasu octowego (CH3COOH) z wodą. Do produkcji octu konieczne jest przeprowadzenie fermentacji alkoholu (spirytus lub wino) z użyciem bakterii octowych. Bakterie te, a konkretnie produkowane przez nie enzymy, są niezbędne do otrzymania kwasu octowego. Fermentację można przeprowadzić także z wykorzystaniem ryżu, zbóż oraz owoców np. jabłek, malin czy porzeczek.

Zastosowanie octu w kuchni – możliwości     

Ocet można wykorzystać na wiele sposobów. W czystej postaci sprawdzi się jako dodatek do sałatek, przystawek czy galaretek. Będzie również idealny jako składnik sosów i marynat. Sos z octem podkreśli smak sałatki, warzyw, serów, surowych ryb oraz makaronu. Jako marynata doskonale będzie komponował się z wołowiną i dziczyzną.

Istotne jest, by sposób wykorzystania dobrać do posiadanego rodzaju octu. Poszczególne jego rodzaje różnią się smakiem, jego intensywnością oraz aromatem.

Rodzaje octu     

Jeszcze do niedawna w Polsce najczęściej wykorzystywano ocet spirytusowy. Obecnie nawet w małych sklepach dostępnych jest wiele rodzajów octu. Warto je znać i wiedzieć, do jakich dań oraz produktów najlepiej pasują.

Ocet balsamiczny       

Jest on ciemnobrązowy, intensywny w smaku i gęsty. Ten rodzaj octu powstaje z moszczu winogronowego. Sam w sobie smakuje znakomicie. We Włoszech dodawany jest do wszystkiego. Od serów, warzyw poprzez zupy, sosy do deserów i owoców.  

Ocet jabłkowy

Wyróżnia się on wyczuwalnym, jabłkowym smakiem oraz delikatną kwasowością. Z tego względu dodaje się go do lekkich i orzeźwiających dań, np. do sałatek, surówek, marynat do białych ryb czy drobiu. Ocet jabłkowy można dodawać również do zup (np. barszczu) lub pić rozcieńczony z wodą w celu poprawienia trawienia.

Ocet winny

Może być pozyskiwany zarówno z białego, jak i z czerwonego wina. Ten pierwszy jest przezroczysty, z lekkim odcieni żółci. Drugi ma głęboką czerwoną barwę. Oba są popularne w kuchni śródziemnomorskiej. Oprócz barwy odróżnia je sposób wykorzystania. Ocet z białego wina najczęściej dodaje się do warzywnych sałatek oraz marynat do ryb. Z kolei ocet z czerwonego wina dodaje się do czerwonego mięsa.

Pozostałe rodzaje octu

Warty uwagi jest pochodzący z Azji ocet ryżowy. Powstaje on na bazie sake. Ze względu na lekko słodkawy posmak stosowany jest do słodko-kwaśnych dań czy sushi.

Nowinką, która powoli wchodzi na rynek, jest ocet kokosowy. Otrzymuje się go na dwa sposoby – podczas fermentacji nektaru z łodygi palmy kokosowej lub wody kokosowej. Jest łagodniejszy w smaku niż ocet jabłkowy. Sprawdza się w kuchni azjatyckiej jako dodatek do sosów, warzyw, grzybów i zup.

Ocet jako środek czyszczący!

W kuchni ocet sprawdzi się nie tylko jako dodatek do dań czy przetworów. Od dawna jest stosowany jako skuteczny środek czyszczący. Co istotne, jest także tani i ekologiczny. Można go stosować samodzielnie, rozcieńczonego z wodą lub z dodatkiem sody bądź cytryny. Doskonale nadaje się do czyszczenia blatów, szafek, podłóg, a także czyszczenia różnego rodzaju sprzętów – w tym AGD.

Właściwości czyszczące octu

Ocet znany jest ze swoich właściwości dezynfekujących, skutecznie usuwa tłuste plamy oraz kamień i jednocześnie działa nabłyszczająco.

Bardzo ważne jest, by podczas stosowania octu mieć założone rękawiczki. Ocet jest na tyle silny, że może podrażniać skórę dłoni. Zwłaszcza w przypadku drobnych ranek oraz skóry wrażliwej lub skłonnej do alergii.

Co można wyczyścić octem?

Zastosowań octu podczas sprzątania kuchni jest wiele. W pierwszej kolejności można go wykorzystać do czyszczenia blatów oraz szafek. Z powodzeniem nadaje się do różnego rodzaju powierzchni.

Oprócz właściwości czyszczących, ocet sprawdza się jako odkamieniacz. Dzięki niemu bez większych problemów można wyczyścić np. czajnik lub kran w kuchni. W przypadku czajnika, po odkamienianiu go z użyciem octu, należy kilkukrotnie zagotować wodę, zanim będziemy wykorzystywać go do przygotowania kawy czy herbaty.

Oprócz kamienia ocet doskonale radzi sobie z różnego rodzaju plamami i zaciekami. Warto o tym pamiętać podczas mycia zlewu, piekarnika lub kuchenki mikrofalowej. Ściereczka nasączona octem dodatkowo nada błysku płytkom na ścianach i na podłodze. Jednocześnie ocet wymieszany z wodą lub sodą oczyszczoną pomoże skutecznie doczyścić fugi pomiędzy płytkami.    

Właściwości nabłyszczające octu sprawdzą się także podczas mycia okien. Wystarczy przetrzeć szyby gazetą lub ręcznikiem papierowym nasączonym w occie. W ten sposób uzyskamy błyszczące szyby bez smug i zacieków. Ciekawym sposobem na wykorzystanie octu jest zastąpienie nim nabłyszczacza do naczyń stosowanego w zmywarce. Ocet jest bezpieczny dla naczyń i zmywarki.

Podczas sprzątania i czyszczenia sprzętów kuchennych należy zachować ostrożność w przypadku lodówki. Wielu producentów nie zaleca tego sposobu, ponieważ ocet może uszkodzić jej powierzchnię.