Jak zrobić masło klarowane?

Masło klarowane, znane również jako ghee, to czyste złoto w kuchni – dosłownie i w przenośni. To nic innego jak zwykłe masło pozbawione wody, białek mlecznych i laktozy, które dzięki temu zyskuje zupełnie nowe właściwości. Można je smażyć w wysokiej temperaturze bez obaw o spalanie, przechowywać miesiącami bez lodówki, a osoby z nietolerancją laktozy mogą je spożywać bez skutków ubocznych. Domowe masło klarowane to prostota sama w sobie – potrzebujesz tylko dobrego masła i pół godziny czasu. Wystarczy powolne podgrzewanie, by tłuszcz oddzielił się od pozostałych składników, a Ty otrzymasz aromatyczny, złocisty produkt o orzechowym smaku. Masło klarowane sprawdzi się nie tylko do smażenia i pieczenia, ale także jako dodatek do dań kuchni indyjskiej czy po prostu do smarowania pieczywa. Przekonaj się, jak łatwo zrobić je w domu i dlaczego warto mieć słoik ghee zawsze pod ręką!

Czym jest masło klarowane i do czego służy?

Masło klarowane to czysty tłuszcz mleczny – nie zawiera ani wody, ani białek. Dzięki temu jest bardziej odporne na wysokie temperatury niż zwykłe masło i nie przypala się tak łatwo. Klarowane masło wykorzystuje się przede wszystkim do smażenia, pieczenia i przygotowywania potraw kuchni orientalnej, zwłaszcza indyjskiej, gdzie znane jest jako ghee.

Sprawdź: Przepis na domowe masło czosnkowe

Co ważne, podczas klarowania z masła zostaje usunięta laktoza i kazeina. Sprawia to, że gotowy produkt mogą spożywać osoby nietolerujące laktozy i białek mlecznych. Dodatkowym atutem masła klarowanego są zawarte w nim rozpuszczalne w tłuszczach witaminy: A, D, E i K. Punkt dymienia masła klarowanego, czyli temperatura, w której tłuszcz zaczyna się palić i rozkładać, wynosi ok. 250°C – to znacznie więcej niż w przypadku zwykłego masła, dzięki czemu nadaje się idealnie do smażenia oraz głębokiego smażenia.

Klarowanie masła – na czym polega proces?

Klarowanie masła to proces, podczas którego masło zostaje powoli podgrzane i dochodzi do wytrącenia się białek oraz odparowania wody. Co dokładnie dzieje się podczas klarowania? W pierwszej fazie masło zaczyna się topić, a na jego powierzchni pojawia się biała piana – to koagulujące białka mleczne. W trakcie podgrzewania część białek również opada na dno naczynia. Woda, będąca naturalnym składnikiem masła, zaczyna wrzeć i odparowuje.

Podczas klarowania masło podgrzewamy na bardzo małym ogniu – chodzi o delikatność procesu, by nie przypalić tłuszczu ani ścianek garnka. W ten sposób możliwe jest oddzielenie poszczególnych frakcji: na wierzchu gromadzą się białka (w postaci piany), poniżej znajduje się przejrzysty, bardzo aromatyczny tłuszcz, a na dnie – osad z białek i resztek mlecznych. Klarowane masło jest idealnie złociste, przejrzyste i pachnie orzechowo.

Sprawdź: Porada – domowe masło

Jak zrobić masło klarowane? Przepis podstawowy 

Przygotowanie masła klarowanego w domu nie wymaga żadnych wyjątkowych umiejętności kulinarnych – kluczem do sukcesu jest cierpliwość oraz wybór dobrego masła (minimum 82% tłuszczu, najlepiej z mleczarni, 500 g lub więcej).

Do wykonania domowego ghee potrzebne będą: garnek o grubym dnie, sitko oraz słoik do przechowywania.

1. Pokrój masło na kawałki i przełóż do garnka. Postaw garnek na jak najmniejszym ogniu i pozwól masłu powoli się roztapiać. Nie mieszaj zbyt często, by nie zaburzać separacji frakcji.

2. Kiedy tłuszcz zacznie się pienić, systematycznie zbieraj pianę z powierzchni (to koagulujące białka mleczne). Nie należy jej wyrzucać – świetnie nadaje się do smarowania pieczywa czy jako dodatek do gotowania warzyw.

3. Masło powinno gotować się od 20 do 40 minut – im większa porcja, tym dłużej trwa proces. Celem jest uzyskanie klarownego, złocistego tłuszczu o intensywnym, orzechowym zapachu. W tym czasie woda zawarta w maśle wyparuje, a białka opadną na dno.

Jak poznać, że masło jest gotowe? Znakiem rozpoznawczym jest całkowita klarowność tłuszczu oraz głęboki złoty kolor. Warto pilnować, by nie przypalić osadu na dnie garnka, bo może to popsuć smak całości.

Gotowy, przejrzysty tłuszcz należy przecedzić przez gazę lub bardzo gęste sitko bezpośrednio do wyparzonego słoika. Dzięki temu resztki białek pozostaną poza ghee. Pozostaje już tylko zakręcić słoik i pozwolić masłu ostygnąć.

Przechowywanie i wykorzystanie masła klarowanego

Jedną z największych zalet domowego ghee jest jego trwałość i łatwość przechowywania. W szczelnym słoiku masło klarowane można przechowywać nawet kilka miesięcy, zarówno w temperaturze pokojowej, jak i w lodówce. W chłodnym miejscu zachowa świeżość oraz orzechowy aromat. Warto pamiętać, aby zawsze używać czystych sztućców przy nabieraniu ghee – przedłuży to jego trwałość.

Masło klarowane rewelacyjnie sprawdza się podczas smażenia i pieczenia. Dzięki wysokiemu punktowi dymienia nie przypala się i nie wytwarza szkodliwych substancji. Idealnie nadaje się do smażenia warzyw, ryb, mięs czy przyrządzania naleśników. Ghee jest także niezastąpione w daniach kuchni indyjskiej, gdzie używa się go do przygotowywania curry, dań jednogarnkowych czy jako polewy do ryżu.

Oprócz zastosowań kulinarnych domowe masło klarowane może być też używane jako tłuszcz do ciast czy smarowania pieczywa. Jego delikatny smak podkreśla walory wypieków, a bogactwo witamin rozpuszczalnych w tłuszczach sprawia, że to nie tylko smaczny, ale i zdrowy wybór do codziennej kuchni.

Zobacz też: Jak szybko rozmrozić masło?

Domowe masło klarowane to niezwykle uniwersalny tłuszcz, który sprawdzi się zarówno w codziennym gotowaniu, jak i w potrawach wymagających wysokiej temperatury smażenia. Dzięki usunięciu wody i białek zyskuje charakterystyczny aromat, wydłużoną trwałość oraz lepszą tolerancję przez osoby unikające laktozy. Regularnie sięgając po ghee, możesz nie tylko urozmaicić swoje dania, ale także zadbać o zdrowie i praktyczność w kuchni – wystarczy odrobina chęci, by cieszyć się złocistym masłem przez długie tygodnie.

Często zadawane pytania

Ile wyjdzie masła klarowanego z kostki masła?

Z jednej kostki masła (200–250 g) otrzymuje się zwykle około 140–180 g masła klarowanego. Dokładna ilość zależy od zawartości wody i białka w maśle.

Jak długo się klaruje masło? 

Masło klaruje się zazwyczaj 20–30 minut na bardzo małym ogniu. Ważne, aby nie doprowadzić go do wrzenia – powolne topienie pozwala oddzielić czysty tłuszcz od białek i osadów.

Co zrobić z pianą po maśle klarowanym?

Pianę należy zebrać i wyrzucić, ponieważ zawiera białka mleczne, które mogłyby się przypalić podczas późniejszego smażenia. Można ją jednak wykorzystać do pieczenia lub jako dodatek do owsianki, jeśli zależy Ci na zero waste.

Czy masło klarowane jest zdrowsze od masła zwykłego?

Masło klarowane ma wyższą temperaturę dymienia, dzięki czemu jest bardziej stabilne podczas smażenia i nie przypala się tak łatwo jak zwykłe masło. Zawiera też mniej laktozy i białek mlecznych, co może być korzystne dla osób z nietolerancją. Nadal jednak pozostaje tłuszczem nasyconym, więc warto spożywać je z umiarem.

Czy można zrobić masło klarowane z masła solonego?

Tak, można zrobić masło klarowane z masła solonego, ale efekt będzie bardziej słony, a proces może być mniej przewidywalny. Sól czasem osiada na dnie podczas klarowania, dlatego trzeba szczególnie uważać, aby jej nie nabrać podczas zlewania tłuszczu.