Kuchnia hiszpańska: charakterystyka i przepisy

Jest na mapie Europy miejsce, w którym spotykają się i przenikają wpływy arabskie, francuskie, włoskie, greckie, angielskie, a także te z czasów starożytnych, czyli kultury Maurów, Rzymian, Kartagińczyków i Fenicjan. Właśnie na Półwyspie Iberyjskim ten wspaniały mariaż kultur objawia się również w hiszpańskiej kuchni – kolorowej, pełnej przypraw, a tym samym bogatej w różnorodne smaki i aromaty.

Cechy kuchni hiszpańskiej

Nie sposób znaleźć jedną, dominującą cechę kuchni hiszpańskiej, która mogłaby zdefiniować kulinarny charakter całego kraju. To przede wszystkim wynik dwóch ważnych rzeczy. Wspomnianej już skomplikowanej, a przez to tak ciekawej, historii Iberii oraz położenia geograficznego i wyraźnych różnic w zasobach naturalnych pomiędzy regionami, jakie bezpośrednio wpływają na zawartość talerzy Hiszpanów.

We wschodniej części Hiszpanii, do dań najczęściej wykorzystuje się ryż, oliwki oraz owoce morza. Wyraźnie też można zaobserwować arabskie wpływy, w postaci słodko-pikantnych sosów i przypraw. W środkowej części kraju popularne są dania z dziczyzną, żabami lub królikami. Dodatkiem do dań często są nasiona roślin strączkowych. Charakterystyczne przyprawy dla tego regionu to czosnek i kminek. Z kolei na północy kraju dominują dania na bazie nabiału oraz ryb i owoców morza. Jako dodatek do nich najczęściej przyrządza się ziemniaki, kapustę, kukurydzę oraz fasolę. Wśród potraw na południu Hiszpanii dominują mięsa z rożna oraz gulasze. Dania z Balearów bazują na wieprzowinie, warzywach, owocach i orzechach. Na Wyspach Kanaryjskich podstawą dań są ryby i owoce morza, z dodatkiem ziemniaków gotowanych w mundurkach.

Sekret kuchni hiszpańskiej tkwi w jej naturalnej prostocie, zachowaniu spokoju i niewielkiej liczbie składników. Przygotowując niektóre z tradycyjnych dań hiszpańskich, należy uzbroić się w cierpliwość i odczekać kilka godzin, by potrawa się „przegryzła”. W przypadku niektórych dań, konieczne jest ich odstawienie na całą noc. Jedno jest pewne – warto czekać, ponieważ smak gotowego dania jest wyjątkowy.

Wspomniana cierpliwość wynika zapewne z trybu życia Hiszpanów, który jest charakterystyczny dla wielu krajów basenu Morza Śródziemnego. Poranki to czas, gdy Hiszpanie szczelnie zapełniają ogródki barów i restauracji, by wspólnie ze znajomymi rozkoszować się śniadaniem. Większość z nich nie je go w domu, ale w czasie niespiesznej drogi do pracy. Poranne promienie słońca, aromatyczna, mocna kawa i słodkie śniadanie – to właśnie typowy początek dnia. W czasie pracy, szczególnie w letnich miesiącach, niemal obowiązkowa jest sjesta, która jest też doskonałym czasem na lekki lunch. Głównym posiłkiem dnia (podobnie, jak ma to miejsce w przypadku Włochów) jest obfita kolacja. To posiłek, w czasie którego mieszkańcy Hiszpanii spotykają się z rodziną i przyjaciółmi, ciesząc się doskonałą kuchnią oraz wspólną zabawą. Hiszpanie nie wyobrażają sobie posiłków bez wspólnego biesiadowania. Wspólne jedzenie nie tylko lepiej smakuje, ale przede wszystkim wzmacnia więzi społeczne, które w tym kraju są wyjątkowo silne.

W przypadku wielu hiszpańskich potraw bardzo ważną rolę odgrywają przyprawy. To ich dodatek sprawia, że proste danie zmienia się w dzieło sztuki kulinarnej. Dania kuchni hiszpańskiej w większości są łagodne. Niewiele potraw podaje się na ostro. Jednakże nie oznacza to, że nie jest ona intensywna w smaku i aromatyczna. Dzięki wielokulturowym wpływom, w kuchni hiszpańskiej stosuje się takie przyprawy jak: kumin, kolendrę, cynamon, szafran, wędzoną paprykę, cebulę oraz czosnek. Dodatek przypraw sprawia, że hiszpańskie potrawy są jednymi z najbardziej aromatycznych w kuchni śródziemnomorskiej. W przypadku tradycyjnych potraw hiszpańskich dodawane są mielone migdały, które pełnią rolę przyprawy.

Produkty regionalne

Sangria

Owocowy poncz o intensywnej i wyrazistej czerwonej barwie (stąd też jego nazwa: ‘sangria’ oznacza po hiszpańsku ‘krwawienie’. Powstaje z połączenia wina z owocami (przede wszystkim cytrusy, granat i jabłka), sokami owocowymi oraz lodem. Do sangrii można dodać również cukier oraz mocniejsze trunki. Sangria pochodzi ze wschodu kraju (rejon Walencji), jednak obecnie popularna jest w całej Hiszpanii. Mimo zawartości alkoholu, sangria doskonale orzeźwia w upalne dni.

Chorizo

Tradycyjna hiszpańska kiełbasa dojrzewająca, z mięsa wieprzowego. Miłośnicy kuchni hiszpańskiej cenią ją za wyrazisty smak i aromat, który zawdzięcza suszonej i mielonej papryce pimentón. Oprócz papryki, kiełbasę doprawia się ziołami oraz czosnkiem. Chorizo ma wszechstronne zastosowanie w kuchni hiszpańskiej. Doskonale komponuje się z pieczywem i jest wykorzystywana do przygotowania kanapek oraz tostów. Można ją podawać jako tapas lub wykorzystać do wzbogacenia smaku gulaszów i zup.

Oliwa z oliwek

Aromatyczna kuchnia śródziemnomorska nie może się obejść bez dodatku oliwy. Otrzymany z oliwek tłuszcz ma wiele cennych właściwości oraz charakteryzuje się niepowtarzalnym aromatem i smakiem. Dodatek oliwy do dania zwiększy jego smakowitość oraz wzmocni smak i aromat.

Fuet

Dojrzewająca kiełbasa z mięsa wieprzowego, wywodząca się z Katalonii. Podczas dojrzewania pokrywa się pleśnią. Gotowa kiełbasa wyróżnia się pieprznym i jednocześnie lekko słodkim smakiem. Aby osiągnąć charakterystyczny smak kiełbasy, należy doprawić ją pieprzem, czosnkiem, goździkami oraz kolendrą. Podobnie jak chorizo, fuet można wykorzystać do przygotowania kanapek oraz zup i gulaszy.

Marisco

To inna nazwa skorupiaków i owoców morza. Ze względu na położenie geograficzne oraz zasobność łowisk w otaczających wodach, Hiszpanie mogą na co dzień cieszyć się wspaniałym smakiem świeżych darów morza.

Manchego

To twardy i dojrzewający ser z mleka owczego, który powstał na równinie la Manchy. Charakteryzuje się kremową konsystencją i lekko pikantnym smakiem. Zalicza się go do serów stołowych, tzn. może być podawany w postaci przystawki, sałatki lub z dodatkiem pieczywa.

Podczas zakupu regionalnych produktów, zwróć uwagę, czy posiadają one Europejskie znaki jakości. Dzięki nim masz pewność, że kupujesz prawdziwie regionalny produkt, wytwarzany w regionie pochodzenia i/lub tradycyjną metodą.

Najpopularniejsze dania kuchni hiszpańskiej

Wysokiej jakości składniki są przepyszne, ale jak stworzyć z nich prawdziwą hiszpańską ucztę? Dania kuchni hiszpańskiej dzielą się na te, które wymagają poświęcenia czasu, by je przygotować, oraz te, które zrobisz dość szybko. Jakie koniecznie wpróbować?

Hiszpańskie potrawy, których musisz spróbować

Paella

Danie na bazie ryżu i kurczaka lub królika, z dodatkiem warzyw. Potrawa pochodzi z Walencji, a jej historia sięga XV wieku, gdy zrodziła się jako odpowiedź na zapotrzebowanie rolników powracających do domu po ciężkiej pracy na szybkie danie z ogólnodostępnych składników. Paelle przygotowuje się na specjalnych patelniach, które następnie służą do serwowania gotowej potrawy. Charakterystyczny, żółty kolor potrawa zawdzięcza dodatkowi szafranu. Do dania dodaje się ćwiartki cytryn, do pokropienia tuż przed jedzeniem.

Klasyczny przepis na paella valenciana zawiera groszek, mięso królicze i drobiowe. Z kolei popularną odmianą na północy i Wyspach Kanaryjskich jest paella marinera, zawierająca owoce morza, takie jak małże, kalmary i krewetki, które nie występują w tradycyjnym przepisie.

Gazpacho

Aromatyczna zupa mająca postać kremu, przecieru z surowych warzyw. Pochodzi z kuchni andaluzyjskiej. Jest podawana na zimno, dlatego doskonale orzeźwia w upalne dni. Tradycyjne gazpacho nie może obejść się bez dojrzałych i soczystych pomidorów, rozmoczonego chleba, cebuli, oliwy z oliwek, octu oraz czosnku. W zależności od preferencji, do gazpacho można dodać również paprykę lub ogórka zielonego. Każdy Hiszpan jednak zna inną wersję tej potrawy, podobnie jak każdy w Polsce zupełnie inaczej wyobraża sobie smak zupy pomidorowej.

W prowincji Cordoba, do gazpacho dodaje się szynkę oraz jaja. W okolicach Malagi gazpacho przygotowuje się z suszonych pomidorów, bazując na bulionie cielęcym. W tym regionie popularne jest również gazpacho salmorejo – z tuńczykiem. Z kolei we wschodniej części Andaluzji przyrządza się gazpacho bez dodatku pomidorów tzw. ajo blanco. Tę odmianę gazpacho przygotowuje się z migdałów zmielonych z czosnkiem, oliwą i chlebem.

Tortilla de patatas

Większości osób słowo „tortilla” kojarzy się jednoznacznie z kuchnią meksykańską i kukurydzianym lub pszennym plackiem. Wśród hiszpańskich przysmaków znajduje się wyjątkowa i niepowtarzalna tortilla z ziemniaków oraz jajek. Danie to jest popularne we wszystkich regionach Hiszpanii. Ciężko jednoznacznie określić region, z którego pochodzi ten przepis, ponieważ w dalszym ciągu trwają spory na ten temat. Bazą dania, które przypomina bardzo mocno wyrośnięty omlet, są podgotowane ziemniaki, jaja, oliwa z oliwek oraz przyprawy. Pozostałe składniki mięsne i warzywne dobierane są do własnych preferencji. W Katalonii popularna jest tortilla z dodatkiem kiełbasy botifarra oraz fasoli.

Tapas

Najczęściej podawane są na południu Hiszpanii. Serwowanie tapas zapoczątkowali Andaluzyjczycy i przyjęły się one w całym kraju. Są to zimne i ciepłe przekąski, najczęściej podawane do wina i piwa lub jako przystawka przed daniem głównym. Jako tapas podaje się m.in. oliwki, pikle, pokrojone sery, kiełbasy (surowe i smażone), szynki, smażone ryby i owoce morza, małe kanapki, a także smażone ziemniaki. Tortilla de patatas również może być podana w formie tapas.

Hiszpańskie desery

Churros

Najsłynniejszy hiszpański deser, którego rodowodu możemy doszukać się w Katalonii. Przygotowuje się go z ciasta parzonego, powstałego z mąki pszennej, oleju i cukru. Masę przekłada się do rękawa cukierniczego i wyciska na gorący olej. Po usmażeniu, churros posypuje się cukrem pudrem. Churros można udekorować również cukrem wymieszanym z cynamonem. Innym, równie popularnym, sposobem na podanie churros jest połączenie ich z filiżanką gorącej czekolady, w której można moczyć deser.

Płyty indukcyjne Bosch Serie | 8, dzięki funkcji PerfectFry, ułatwią utrzymanie stałej temperatury oleju podczas smażenia churros, co pozwala na uzyskanie jednolitego, złotego koloru.

Turron

Turron to rodzaj nugatu, podawanego w okresie bożonarodzeniowym. Deser pochodzi z okolic Walencji i przygotowywany jest na bazie miodu, cukru, białek jaj, orzechów piniowych, laskowych lub migdałów. Gotowy nugat kroi się w kostki. W prowincji Alicante można spróbować białego turron, którego ponad połowę składników stanowią prażone w całości migdały. Z kolei turron z Jijony ma charakterystyczną, ciągnącą się konsystencję, uzyskaną poprzez mielenie migdałów.

Flan

Nie jest to deser pochodzący z Hiszpanii, jednak jest on popularny w całym kraju. Flan można dostać w każdej restauracji. Deser przygotowuje się ucierając jajka z cukrem, a następnie ubijając z mlekiem, po czym przekładany jest do foremek i schładzany. Po wyjęciu z foremek, flan podaje się z migdałami, orzechami, karmelem, wanilią, cynamonem, świeżymi owocami oraz płynną czekoladą.

Crema catalana

Krem kataloński to kolejny tradycyjny, hiszpański deser, który zyskał dużą popularność poza regionem, z jakiego pochodzi (Katalonia). Krem przygotowywany jest na bazie mleka, cytryny, żółtek, cynamonu i mąki kukurydzianej. Górę kremu posypuje się cukrem i karmelizuje. Krem kataloński przypomina crème brûlée, który robiony jest na bazie śmietany.

Alfajor

Deser pochodzący z kuchni andaluzyjskiej. Alfajor to ciasteczka, przygotowane z kruchego ciasta z dodatkiem kajmaku. Do ciasta dodaje się również korzenne przyprawy, np. cynamon. Deser jest podawany głównie w okresie bożonarodzeniowym. Tradycyjnie alfajores robione są w postaci ciasteczek w kształcie walca. Ich odmianą, popularną w pozostałych regionach kraju, są przekładane kremem ciasteczka przypominające sandwiche. Dodatkowo przekładane ciasteczka dekorowane są wiórkami kokosowymi, przyklejonymi do kremu lub w całości polane czekoladą.

Kuchnia hiszpańska jest bardzo różnorodna ze względu na mnogość wykorzystywanych produktów oraz nieustannie żywych wpływów kulinarnych inspiracji z wielu krajów i kultur. Jednocześnie dania wyróżniają się prostotą oraz krótką listą składników. Z tego względu każdy znajdzie w niej coś dla siebie. Bogactwo warzyw i owoców, w połączeniu z aromatycznymi przyprawami, sprawia, że gotowe dania kuchni hiszpańskiej wyglądają niezwykle apetycznie i zachęcają do jedzenia.