Kaki, znany również jako persymona, to owoc o intensywnie pomarańczowej barwie i słodkim, lekko cierpkim smaku, który coraz częściej gości na polskich stołach. Pochodzący z Azji owoc kaki zdobywa popularność nie tylko ze względu na swoje walory smakowe, ale przede wszystkim dzięki bogactwu składników odżywczych i licznym właściwościom prozdrowotnym.
Kaki – składniki odżywcze
Ojczyzną owocu kaki jest Azja Wschodnia. Jest on od wieków uprawiany w Chinach i Japonii. Z czasem rozprzestrzenił się na inne regiony świata – można go spotkać w krajach o ciepłym klimacie. Persymonę uprawia się także m.in. w Korei Południowej, w Hiszpanii (zwłaszcza w okolicach Walencji), we Włoszech i w Stanach Zjednoczonych (przede wszystkim w Kalifornii).
Owoc kaki kusi nie tylko swym apetycznym wyglądem i egzotycznym pochodzeniem. Przykuwa też uwagę bogactwem składników odżywczych. Wspiera zdrowie na wielu poziomach, od serca po skórę i układ pokarmowy. Zmniejsza ryzyko licznych chorób, m.in. nowotworów oraz poprawiają funkcjonowanie układu odpornościowego.
Zobacz również: Owoce sezonowe – jakie owoce jemy w sezonie?
Przyjrzyjmy się dokładnie, w jakie składniki odżywcze obfituje ten owoc:
- witamina A – wspomaga wzrok, układ odpornościowy oraz zdrowie skóry;
- witamina C – silny przeciwutleniacz, wzmacnia odporność, wspomaga produkcję kolagenu;
- witamina K – niezbędna dla prawidłowego krzepnięcia krwi i zdrowia kości;
- foliany – ważne dla kobiet w ciąży, wspierają rozwój układu nerwowego płodu;
- żelazo – składnik hemoglobiny, odpowiedzialnej za transport tlenu w organizmie;
- potas – reguluje ciśnienie krwi, wspiera pracę serca i mięśni;
- magnez – niezbędny dla prawidłowej pracy układu nerwowego i mięśniowego;
- wapń – buduje kości i zęby, wspomaga pracę mięśni i układu nerwowego.
Oprócz witamin i minerałów kaki zawiera również cenne karotenoidy (m.in. likopen, beta-karoten), tokoferole oraz polifenole, które wykazują silne działanie antyoksydacyjne.
Kaki a błonnik
Jeden średni owoc kaki zawiera aż 9 g błonnika pokarmowego, co stanowi 36% zalecanego dziennego spożycia. Błonnik ten przyspiesza pasaż treści pokarmowej, zapobiega zaparciom, zmniejsza poziom „złego” cholesterolu LDL, spowalnia tempo opróżniania żołądka i wzmacnia uczucie sytości po posiłku.
Poznaj: Kiwano – egzotyczny owoc o wyjątkowym smaku.
Właściwości zdrowotne owocu kaki
Wiemy już, że kaki jest nie tylko smacznym, ale i wartościowym dodatkiem do diety. Bogaty w witaminy, przeciwutleniacze i błonnik owoc wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego, poprawia trawienie oraz wpływa korzystnie na zdrowie serca. Jakie jeszcze właściwości ma owoc kaki?
- Działanie antyoksydacyjne – persymona zawiera liczne przeciwutleniacze, w tym flawonoidy i taniny, które neutralizują wolne rodniki mogące uszkadzać komórki i przyczyniać się do procesów starzenia. Silnym antyoksydantem jest też witamina C, która wspiera układ odpornościowy i chroni komórki przed stresem oksydacyjnym. Regularne spożywanie owoców kaki zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób przewlekłych, takich jak choroby sercowo-naczyniowe, nowotwory, choroba Alzheimera i Parkinsona.
- Regulacja poziomu cukru we krwi – kaki zawiera znaczną ilość błonnika pokarmowego, który spowalnia wchłanianie cukrów w jelitach. Dzięki temu proces trawienia węglowodanów jest wolniejszy, co zapobiega nagłym skokom poziomu glukozy we krwi po posiłku. Jest to szczególnie istotne w przypadku osób z cukrzycą lub insulinoopornością.
- Wspomaganie trawienia – jak wspomnieliśmy wyżej, błonnik sprzyja prawidłowemu funkcjonowaniu układu pokarmowego. Wspiera perystaltykę jelit, zapobiega zaparciom i reguluje trawienie. Błonnik zawarty w kaki działa również jako prebiotyk, co oznacza, że odżywia „dobre” bakterie znajdujące się w jelitach. Zdrowa mikroflora jelitowa jest kluczowa dla prawidłowego trawienia oraz wpływa na ogólny stan organizmu, w tym na procesy metaboliczne i układ odpornościowy.
- Wzmocnienie odporności – systematyczne sięganie po kaki może wspierać funkcjonowanie układu odpornościowego dzięki zawartości witamin, przeciwutleniaczy oraz substancji o działaniu przeciwzapalnym. Składniki te mają bezpośredni wpływ na wzmocnienie mechanizmów obronnych organizmu. Witamina C stymuluje produkcję białych krwinek, które zwalczają infekcje. Również polifenole i flawonoidy pomagają zmniejszać chroniczne stany zapalne osłabiające układ immunologiczny.
- Poprawa wzroku – kaki zawiera znaczną ilość beta-karotenu, który przekształca się w organizmie w witaminę A. Wspiera ona zdrowie oczu, poprawia widzenie (zwłaszcza nocą) i wspomaga regenerację skóry. Zapobiega zwyrodnieniu plamki żółtej i innym chorobom wzroku związanym z wiekiem. Dzięki zawartości przeciwzapalnych flawonoidów, takich jak kwercetyna, kaki może zmniejszać również stan zapalny oczu.
Jak jeść owoc kaki?
Persymona jest łatwa do włączenia do codziennej diety. Jak jeść owoc kaki? Można to robić na kilka sposobów, w zależności od jego dojrzałości i osobistych preferencji.
Podpowiadamy krok po kroku, w jaki sposób przystąpić do degustacji tego owocu:
- Najpierw usuń liście z owocu.
- Dokładnie umyj owoc pod bieżącą wodą.
- Zaleca się obrać persymonę ze skórki. W tym celu wystarczy użyć noża lub obieraczki do warzyw.
- Obrany owoc można pokroić w kostkę lub plastry, które są doskonałą przekąską.
Kaki świetnie smakuje na surowo. Możesz jeść je jak jabłko lub w postaci puree, po uprzednim rozgnieceniu widelcem lub zblendowaniu. Możesz też zastosować technikę wykorzystywaną w przypadku jedzenia kiwi, czyli porządnie umyty owoc przekroić na pół i wydobywać miąższ za pomocą łyżeczki.
Owoc ten idealnie sprawdza się jako dodatek do sałatek owocowych, deserów, owsianek, jaglanek, musli, jogurtów naturalnych, koktajli lub smoothie. Możesz go również zapiec (wysoka temperatura podkreśli jego słodycz) lub ususzyć (wówczas będzie przypominał suszone morele). Miąższ kaki możesz wykorzystać także do przygotowania dżemów i galaretek.