Według zaleceń żywieniowych szklanka soku może zastąpić jedną z porcji warzyw lub owoców. Jednak czy każdy sok się do tego nadaje? Czy wszystkie bez wyjątku są wartościowe? Jak rozpoznać i wybrać najlepszy sok? Na co zwracać uwagę? Czy warto kupować soki z dodatkiem miąższu? Przeczytaj i poznaj wszystkie odpowiedzi.
Jakie są rodzaje soków?
Soki można rozróżniać pod kątem wielu kryteriów. Uwzględniając wykorzystany surowiec mamy soki owocowe, warzywne lub owocowo-warzywne. Sposób otrzymywania - bezpośrednio wyciśnięte lub odtworzone z soku zagęszczonego, a także klarowne, naturalnie mętne i przecierowe. Ostatni z podziałów dotyczy zastosowanej lub nie obróbki termicznej, dzięki którym otrzymuje się soki jednodniowe i pasteryzowane.
Produkcja soków
Dyrektywy unijne oraz polskie regulacje prawnie ściśle określają warunki otrzymywania surowca oraz produkcji soków. Zabronione jest dodawanie cukru, barwników, konserwantów oraz syntetycznych aromatów. Dozwolony jest za to dodatek aromatów wyizolowanych podczas zagęszczania soku. Jeżeli do soku zostanie dodany aromat, ekstrakt lub przyprawy to zgodnie z prawem zostanie zakwalifikowany jako napój. Rozporządzenia pozwalają również na wzbogacanie soków witaminami. Pozwala to zrekompensować straty powstałe podczas przetwarzania owoców oraz pasteryzacji soków. Do soków można również dodawać miazgę lub miąższ oddzielony podczas wyciskania owoców. Regulacje dotyczą również samego surowca owoce i warzywa muszą być świeże, w pełni dojrzałe i zdrowe - bez obić, nadgryzień, pleśni i jakichkolwiek oznak psucia się. Na soki nie wykorzystuje się owoców, które spadły z drzewa. Przetwarza się wyłącznie te które zostały zerwane.
Zawiera naturalnie występujące cukry
Widząc ten napis na opakowaniu wiele osób jest zdezorientowanych. To w końcu można dodawać cukier do soku czy nie? Nie można! Sok jest słodki, ponieważ owoce są słodkie. Należy pamiętać, że owoce same w sobie zawierają fruktozę i inne węglowodany. To dlatego w tabeli na opakowaniu uwzględniony jest cukier i konieczne jest umieszczenie na etykiecie powyższego zdania.
Sok z soku zagęszczonego
Najczęściej wytwarzany rodzaj soku. Po wyciśnięciu z soku odparowuje się wodę. Koncentrat łatwiej jest przechowywać i przewieźć nawet na dalekich trasach. Następnie sok jest odtwarzany poprzez dodanie takiej samej ilości wody jaka została odparowana. Oczywiści dodana woda musi być zdatna do picia. Do soku można dodać miąższ lub pulpę owocową.
Sok NFC
Jest to sok otrzymywany bezpośrednio z wyciśniętych owoców. Skrót NFC oznacza Not From Concentrate. W Polsce soki te znane są pod nazwą soki tłoczone. Taki sok zawiera fragmenty miąższu i ma krótki termin przydatności. Sok można poddać filtracji i pasteryzacji, aby wydłużyć jego trwałość. Pod względem wartości odżywczej sok NFC i odtworzony z koncentratu są do siebie podobne, szczególnie te z obecnym miąższem. Soki NFC z krótkim terminem są bardziej aromatyczne i mają ładniejszą barwę. W zależności od surowca mogą mieć wyższą zawartość witamin i przeciwutleniaczy. Obecność miąższu w sokach podnosi również ilość błonnika.
Mętny czy klarowany?
W głównej mierze zależy to od indywidualnych upodobań. Jednak należy pamiętać, że obecność miąższu lub miazgi owocowej lub warzywnej zwiększa zawartość składników odżywczych, witamin, błonnika oraz innych związków o korzystnym wpływie na organizm.
Sok przecierowy
Powstaje w wyniku przetarcia warzyw i/lub owoców. Rozróżnia się soki jednoskładnikowe (marchewkowy czy pomidorowy) i wieloskładnikowe warzywne lub owocowo-warzywne. Wykorzystanie wszystkich jadalnych części danego surowca pozwala na otrzymanie soku o półpłynnej konsystencji i o bardzo wysokiej zawartości witamin, błonnika, przeciwutleniaczy oraz związków o działaniu prozdrowotnym. Są to najbardziej wartościowe i najzdrowsze soki. Coraz bardziej popularna robi się linia soków Premium. Są to soki przecierowe z dodatkiem pulpy lub miąższu super owoców (m.in. acerola, borówka amerykańska, marakuja, granat, goji, acai, liczi) lub warzyw o bardzo wysokiej wartości odżywczej ( jak np. jarmuż). Soki Premium bardziej przypominają gesty koktajl niż tradycyjny sok.
Jeśli szukasz pełnowartościowego soku, który zastąpi jedną z porcji warzyw lub owoców sięgnij po sok przecierowy. Dostarczy twojemu organizmowi odpowiednią ilość witamin i innych cennych składników. Pamiętaj, aby sprawdzić etykietę i kupić sok, a nie napój z dodatkiem cukru i konserwantów.
