Co to jest kombucha i jak ją zrobić w domu?

Kombucha to fermentowany napój herbaciany, który zyskuje coraz większą popularność ze względu na swoje właściwości zdrowotne i wyjątkowy smak. Dowiedz się, czym jest kombucha, jakie ma właściwości, jak zrobić kombuchę w domu oraz jak wyhodować grzyb kombucha bez specjalistycznych składników.

Co to jest kombucha? Charakterystyka napoju

Kombucha to napój powstały w wyniku fermentacji słodzonej herbaty z udziałem tzw. SCOBY – symbiotycznych kultur bakterii i drożdży (Symbiotic Culture Of Bacteria and Yeast), który wygląda jak galaretowaty krążek i unosi się na powierzchni naparu.

W czasie fermentacji powstaje lekko musujący, kwaśno-słodki napój zawierający:

• witaminy z grupy B i witaminę C,
• kwasy organiczne: octowy, mlekowy, glukuronowy mające działanie antybiotyczne,
• enzymy i minerały (żelazo, cynk, magnez),
• antyoksydanty zwalczające wolne rodniki,
• alkohol (ok. 0,5–2%) powstały w wyniku fermentacji.

Poznaj rodzaje herbat świata.

Kombucha – właściwości zdrowotne i przeciwwskazania 

Właściwości zdrowotne kombuchy

Kombucha, czyli napój z fermentowanej herbaty, od wieków uznawana jest za naturalny „eliksir zdrowia”. Jej regularne spożywanie może przynieść szereg korzyści dla organizmu.

Jedną z najczęściej wymienianych zalet kombuchy jest jej pozytywny wpływ na układ pokarmowy. Obecność bakterii kwasu mlekowego i octowego może przyczyniać się do utrzymania równowagi mikroflory jelitowej. Ponadto napój może również wspierać proces trawienia.

Zawarta w kombusze witamina C wspiera układ odpornościowy, zwiększając jego zdolność do walki z infekcjami. Napój zawiera także antyoksydanty, które neutralizują wolne rodniki, mogące uszkadzać komórki i przyczyniać się do przedwczesnego starzenia lub chorób cywilizacyjnych.

Kobucha może też wspierać naturalne procesy detoksykacji wątroby. Co więcej, wykazuje również właściwości przeciwbakteryjne. Hamuje wzrost szkodliwych bakterii i drożdży, jednocześnie pozytywnie wpływa na obecność korzystnych bakterii w układzie pokarmowym.

Przeciwwskazania

Kombucha to napój o kwaśnym pH. U osób cierpiących na refluks żołądkowo-przełykowy, wrzody lub nadkwasotę może prowadzić do nasilenia objawów poprzez podrażnianie śluzówki. Kwaśne pH napoju może również przyczyniać się do powstawania kamieni nerkowych.

Osoby z obniżoną odpornością (np. po przeszczepach, z chorobami autoimmunologicznymi) powinny zachować ostrożność. Żywe kultury bakterii i drożdży obecne w kombuchy mogą prowadzić do infekcji.

Kombuchy powinny także unikać osoby, które chorują na cukrzycę, przede wszystkim ze względu na zawartość alkoholu. Może on powodować zaburzenia poziomu cukru i wchodzić w interakcje z lekami.

Jak zrobić kombuchę w domu – przepisy krok po kroku

1. Przepis podstawowy z grzybkiem herbacianym (SCOBY)

Składniki:

• 2 litry wody
• 2 czubate łyżki czarnej lub zielonej herbaty
• 1 szklanka białego cukru
• 1 grzybek herbaciany SCOBY
• 200 ml gotowej, niesmakowej kombuchy (jako starter)

Wykonanie:

1. Zaparz herbatę, rozpuść w niej cukier, a następnie ostudź ją.
2. Wlej napar do dużego wyparzonego słoja.
3. Dodaj grzybek herbaciany oraz starter.
4. Przykryj gazą, zabezpiecz gumką.
5. Fermentuj przez 7–14 dni w temperaturze pokojowej z dala od słońca. Sprawdzaj smak napoju co kilka dni.
6. Przelej do szklanych butelek i opcjonalnie rozpocznij drugą fermentację z dodatkami (np. imbir, cytrusy, maliny).

2. Jak zrobić kombuchę bez grzyba?

Aby przygotować kombuchę, nie posiadając grzyba, możesz:

• użyć naturalnej i niepasteryzowanej kombuchy jako startera,
• wykorzystać gotowy starter do fermentacji napoju, który kupisz przez internet lub w sklepach ze zdrową żywnością. Na rynku dostępne są startery zarówno w formie płynnej, jak i proszku.

Jak zrobić kombuchę w domu – praktyczne wskazówki

• Zawsze używaj wyparzonych, szklanych słoików. Nie używaj metalu, plastiku ani emaliowanych pojemników, które mogą reagować z kombuchą.
• Najlepsza temperatura do fermentacji to ok. 25 stopni Celsjusza. Pamiętaj także, aby przestawić fermentujący się napój w suche oraz zacienione miejsce.
• Czas fermentacji wynosi od 7 do 14 dni. Krótszy czas daje łagodniejszy smak, dłuższy – kwaśniejszy.
• Próbuj napoju co kilka dni, aby sprawdzić, czy fermentacja przebiega prawidłowo.
• Dodaj owoce, przyprawy, imbir, miętę lub sok z cytryny, aby uzyskać wyjątkowe aromaty w drugiej fermentacji.

Poznaj właściwości zielonej herbaty.

Ten lekko gazowany, orzeźwiający napój może przynieść organizmowi wiele korzyści – od poprawy trawienia po wsparcie odporności. Co ważne, możesz go przygotować samodzielnie w domu, nawet bez gotowego grzybka SCOBY.