Kolendra właściwości – do czego się stosuje?

Kolendra to niezwykle ciekawa roślina. Zadbaj o to, by gościła często w Twoim codziennym menu. Dlaczego? Oprócz intrygującego smaku i aromatu kolendra ma wiele właściwości prozdrowotnych. Jest pomocna m.in. w przypadku różnych problemów trawiennych. W kuchni może być wykorzystywana na wiele różnych sposobów, w tym także do wypieków! Przeczytaj, jakie zastosowanie ma kolendra w kuchni.

Co to jest kolendra?        

Kolendra należy do rodziny roślin selerowatych. Wielu osobom kojarzy się z kuchnią meksykańską, lecz pochodzi ona z terenów Morza Śródziemnego. Dziś jest powszechnie stosowana w kuchni gruzińskiej, greckiej, egipskiej, marokańskiej czy portugalskiej.

Kolendra najlepiej rośnie w ciepłym klimacie, a największe jej plantacje znajdują się w Chinach, Indiach oraz Pakistanie. Dobrze radzi sobie również w chłodniejszych rejonach, dlatego z powodzeniem można ją też uprawiać w Polsce. W niektórych rejonach można spotkać dziko rosnące rośliny. Najpopularniejszym gatunkiem uprawianym na plantacjach oraz w naszym kraju jest kolendra siewna.

Jaki kolendra ma smak? Jest przyjemnie cytrusowa, orzeźwiająca oraz lekko korzenna i anyżkowa. W zależności od miejsca uprawy może mieć zróżnicowany charakter – gruzińska jest ostrzejsza, natomiast etiopska bardziej aromatyczna.

Nawet niewielki dodatek kolendry do potrawy może odmienić jej smak. Doskonale sprawdzi się ona jako zioło do ryb, owoców morza, jagnięciny, wieprzowiny, drobiu oraz różnych warzyw.

Kolendra – przyprawa, która ma liczne właściwości prozdrowotne       

Kolendrę oprócz charakterystycznego smaku wyróżnia także wysoka zawartość witamin oraz związków prozdrowotnych. W przypadku liści i łodyg są to m.in. beta-karoten, witamina A, witamina C, oraz antyoksydanty i błonnik. Owoce bogate są w:

• potas,
• wapń,
• żelazo,
• magnez,
• cynk. 

Jednocześnie owoce zawierają olejek eteryczny, który ma szerokie spektrum działania na organizm. Z tego względu kolendra jest uznawana nie tylko za smaczny dodatek do potraw, ale również za roślinę leczniczą. Zawarte w niej antyoksydanty spowalniają procesy starzenia się oraz zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych, do których zalicza się cukrzycę, miażdżycę, choroby neurodegeneracyjne oraz nowotworowe. Dodatkowo związki prozdrowotne zawarte w kolendrze zmniejszają stężenie „złego” cholesterolu, wspomagają regenerację wątroby oraz działają antybakteryjnie i antygrzybicznie.

Jednym ze składników olejku eterycznego kolendry jest linalol, który pobudza krążenie, poprawia trawienie, pobudza perystaltykę jelit oraz działa rozkurczowo co pomaga w przypadku wzdęć. Wykorzystywane jest to w lekach na niestrawność oraz uporczywe wzdęcia. Kolenda stosowana jest również w kosmetykach, płynach do płukania jamy ustnej oraz w maściach i lekach na trądzik. Działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze pozwala zniwelować stan zapalny i zmniejszyć wypryski, a także pomaga w gojeniu ran i oparzeń.

Kolendra – zastosowanie w domowej kuchni

Możliwości zastosowań kolendry w kuchni jest wiele. Przede wszystkim stosowana jest jako samodzielna przyprawa lub składnik mieszanek przypraw takich jak curry, garam masala czy tandoori. Jest ona również nieodłącznym elementem dań kuchni meksykańskiej. Idealnie pasuje także do ryb, owoców morza i mięs. Można doprawić nią mięso lub wykorzystać jako składnik marynaty.

Czytaj też: Przyprawy kuchni meksykańskiej – zrób je sam!

Smak kolendry dobrze komponuje się z innymi dodatkami smakowymi jak sok i skórka z cytrusów (limonki, cytryny i pomarańczy), ostre papryczki, suszone pomidory, kumin czy liście bazylii.

Wskazówka: Ciekawym i dość nietypowym zastosowaniem kolendry jest wykorzystanie zielonych listków, kwiatów i owoców do dekoracji potraw, słonych wypieków, a nawet ciast!

Warto pamiętać, że w przypadku kolendry można wykorzystać całą roślinę. Jadalne są zarówno liście, jak i nasiona, kwiaty, owoce, korzenie oraz łodyga. Daje to niemal nieograniczone możliwości, jakie kolendra może mieć w kuchni. Jednocześnie idealnie wpisuje się w ideę zero waste.

Wybrane pyszne dania z kolendrą:

• curry,
• warzywne potrawki,
• guacamole,
• burrito,
• chilli con carne,
• sałatki z fetą lub awokado,
• tacos z łososiem,
• pieczone mięsa,
• sosy,
• różnego rodzaju zupy i gulasze.

Kolendra – do czego jeszcze?

Mieloną kolendrę można dodać również do kotletów mielonych, szaszłyków lub kiełbasek. Podobnie sprawdzi się podczas pieczenia mięs oraz ryb w piekarniku lub na grillu. Przygotowując rybę w całości, można naciąć skórę i posypać ją zmielonymi owocami kolendry, a do środka włożyć całe łodyżki oraz plasterki cytryny. Podobnie można postąpić, piekąc tuszkę kurczaka lub kaczki w piekarniku. Z tą różnicą, że zamiast cytryn do środka włożyć jabłka, gruszki lub pomarańcze.

Świeża kolendra (liście) świetnie spiszą się w sosach i dipach np. majonezie kolendrowym czy sosie jogurtowym z kolendrą. Z kolei ziarna kolendry wzbogacą smak prażonych jabłek, szarlotki oraz kruchych ciasteczek i pierników. W przypadku deserów już kilka kropel olejku z kolendry podkręci smak czekolady i kakao. 

Kolendra to niezwykle ciekawa roślina o przyjemnym cytrusowo-anyżowym smaku. Dodatkowo jej charakterystyczny smak i aromat pasują do wielu różnych dań i przekąsek. Nie dość, że w kuchni można wykorzystać każdą jej część, to jeszcze wspomaga trawienie, pomaga w problemach ze wzdęciami i ma wiele cennych właściwości prozdrowotnych.