Kuchnia holenderska – charakterystyka i przepisy

Zastanawia Cię, jakie potrawy jedzą Holendrzy? Jakich produktów używają i z czego słynie holenderska kuchnia? Otóż w kraju tulipanów uwielbiane są proste i szybkie dania. Kuchnia niderlandzka to opiera się głównie na jednogarnkowych daniach na bazie ziemniaków, mięsa oraz warzyw. Swoje źródło ma w kulturze dań chłopskich i rybackich. Oczywiście nie brakuje w niej słodkich akcentów.

Kuchnia holenderska – krótka charakterystyka 

Kuchnia holenderska jest kuchnią prostą i niewyszukaną. Jej podstawą są szybkie w przygotowaniu i sycące potrawy na wzór chłopskich dań. Bazują one na tanich i ogólnodostępnych składnikach. Zapracowani chłopi i rybacy nie mieli czasu na przygotowywanie wykwintnych posiłków. Potrawy musiały dostarczać energii do wykonania ciężkiej pracy i nie zajmować zbyt wiele czasu. Z tego względu w kuchni holenderskiej najczęściej można dostać dania z ziemniakami, mięsem oraz warzywami. Zamiłowanie do szybkich i prostych dań pozostało do dziś. W kwestii mięsa Holendrzy najczęściej wybierają wołowinę. W daniach nie może zabraknąć warzyw, które są one powszechnie lubiane i wykorzystywane. Najczęściej wybierane są rodzime warzywa, takie jak kalafior, brukselka, cykoria, por oraz szparagi.

Tradycyjne holenderskie potrawy jednogarnkowe     

Kuchnia niderlandzka słynie z dań jednogarnkowych. Są one bardzo proste w przygotowaniu, a jednocześnie bardzo smaczne. Najpopularniejszym daniem jednogarnkowym w Holandii jest Stamppot, którego bazą są tłuczone ziemniaki. Holendrzy uwielbiają duszone mięsa, które podaje się z ziemniakami lub frytkami.

Jednym z uwielbianych dań narodowych jest fast food o nazwie kapsalon. To potrawa wymyślona przez fryzjera, stołującego się w lokalu serwującym shoarmę (kawałki mięsa w przyprawach, przygotowywane na pionowym i obrotowym rożnie). Składa się z frytek, shoarmy, goudy oraz sałatki. Całość układana jest warstwowo. Najpierw w foremce do zapiekania umieszcza się upieczone lub usmażone frytki, następnie układa się mięso i posypuje serem gouda. Kapsalon zapieka się do momentu, aż ser się rozpuści. Na ciepłej zapiekance umieszcza się sałatkę. Najczęściej składa się ona z sałaty lodowej, pomidorów, cebuli, ogórków i kukurydzy. Zwieńczeniem kapsalona jest sos – zazwyczaj czosnkowy lub ostry.

Dania jednogarnkowe z ziemniakami     

Stamppot – najpopularniejsze danie jednogarnkowe w kuchni holenderskiej. W wolnym tłumaczeniu oznacza tłuczony garnek. W garnku gotuje się ziemniaki wraz z innymi warzywami oraz podsmażonymi kawałkami boczku. Z warzyw dodaje się endywię, kapustę kiszoną, szpinak i jarmuż. Po ugotowaniu całość rozgniata się tłuczkiem na puree. Zamiast tłuczka można wykorzystać także blender ze specjalną nakładką do przygotowywania puree.

Odmianą Stamppot jest Hutspot, w którym ziemniaki gotuje się wraz z marchewką i cebulą. Po rozgnieceniu warzyw na puree podaje się je z duszonym szpondrem wołowym.

Bruine bonensoep – wśród dań jednogarnkowych nie może zabraknąć zup. Bruine to gęsta i treściwa zupa z brązowej fasoli. Przygotowuje się ją na wywarze wołowym z dodatkiem przecieru pomidorowego, boczku wędzonego, liści selera, cebuli, marchwi oraz pora. Gdy zupa jest już gotowa, dzieli się ją na dwie części i jedną z nich miksuje blenderem, a następnie ponownie łączy się obie porcje zupy ze sobą.

Erwtensoep – jest to gęsta, rozgrzewająca i treściwa zupa z zielonego grochu. Przygotowuje się ją z dodatkiem ziemniaków, boczku, marchwi, selera, pora oraz kiełbasy podsuszanej lub mięsa wołowego. Erwtensoep przygotowuje się wyłącznie zimą.

Dania jednogarnkowe mięsne     

Gehaktbal z brązowym sosem jus – pod tą niezrozumiałą nazwą kryją się dobrze nam znane kotlety mielone. W Holandii gehaktbal regularnie pojawiają się na talerzach. Mogą być one przygotowane z mięsa wieprzowego, wołowego lub ich połączenia. Ze zmielonego mięsa formuje się duże kule. Następnie podsmaża się je na patelni lub dusi w niewielkiej ilości bulionu. Sos jus przygotowuje się z masła i tłuszczu pozostałego po podsmażaniu mięsa. 

Draadjesvlees – jest to gulasz z mięsa wołowego i cebuli na bazie bulionu oraz koncentratu pomidorowego. Całości smaku dodaje czosnek, liście laurowe, cynamon, gałka muszkatołowa oraz ziele angielskie.

Hachee – nazywane w Polsce holenderskim gulaszem. Są to kawałki chudej wołowiny duszone w sosie własnym. Dzięki dodatkowi brązowego cukru, cebuli i goździków, całość ma delikatny słodki smak. Jako dodatek do Hachee podaje się ziemniaki (gotowane lub w formie purée). Potrawa najczęściej podawana jest zimą.

Z czego słynie Holandia?  

Holendrzy uwielbiają frytki. Jedzą je nie tylko jako samodzielną przekąskę, ale dodają je praktycznie do wszystkiego, niezależnie od pory dnia. W Holandii frytki podaje się w różnych wersjach – z solą, z ketchupem, z majonezem, z sosem orzechowym lub z cebulą. Sos zawsze podaje się obok frytek. Częstym dodatkiem do frytek jest smażona kiełbaska frikandel lub krokiet ziemniaczany.

Kolejnym klasykiem tej kuchni jest sos holenderski, przygotowywany z masła, żółtka, wody i soku z cytryny. Podczas jego przygotowywania należy cały czas mieszać żółtka z wodą i sokiem z cytryny, ostrożnie dodając roztopione masło. Zbyt szybkie dodanie gorącego masła może spowodować zważenie się sosu. Podaje się go do jajek, szparagów, ryb, drobiu czy grillowanych warzyw.

Holandia słynie ze swoich serów. Nazywana jest również krajem serów twardych. Najsłynniejszymi serami twardymi są:

·       Gouda,

·       Edam,

·       Maasdammer,

·       Old Amsterdam,

·       Zaanlander.

Sery twarde doskonale nadają się do przygotowania deski serów, kanapek, zapiekanek, farszów czy naleśników.

Wśród holenderskich smakołyków nie może zabraknąć śledzia. W kuchni niderlandzkiej jest on bardzo popularny. Najczęściej młode ryby podaje się w całości i zjada jako przekąskę. Rybę trzyma się za ogon i podnosząc do góry wkłada do ust i zjada na raz. Dużą popularnością cieszą się sprzedawane w budkach bułki ze śledziem, cebulą i piklowanym ogórkiem.

Co jedzą Holendrzy na deser?  

Deser jest obowiązkowym punktem obiadu. Bez niego posiłek jest niepełny. Niderlandzkie desery są przyjemnie słodkie i obfite.

Tompouce (Tomcio Paluch) – ciasto przygotowywane jest z ciasta francuskiego i waniliowego kremu. Zwieńczeniem całości jest różowy lukier. Tompouce przypomina napoleonkę. Z okazji Dnia Króla przygotowywana jest specjalna wersja deseru z bitą śmietaną i pomarańczowym lukrem.

Poffertjes – niewielkich rozmiarów puszyste naleśniczki wykonane z mąki gryczanej z dodatkiem drożdży. Gotowe naleśniki podaje się z cukrem pudrem, syropem klonowym lub adwokatem. Naleśniczki można przygotować również w wersji wytrawnej, z dodatkiem sera Gouda.

Appelgebak – jest to odmiana dobrze znanej nam szarlotki. Pomiędzy cienkimi warstwami ciasta kryją się duże kawałki jabłek wymieszane z cynamonem.

Kuchnia holenderska ma wiele wspólnego z kuchnią polską – mięsa, ziemniaki i warzywa to przecież i nasze ulubione produkty. Przyrządzane są jednak nieco inaczej niż u nas – warto zainspirować się tym sposobem podania, przyrządzić sos holenderski i spróbować nowych smaków.