Malowanie płytek – od czego zacząć, jaką farbę wybrać?

• Malowanie kafelków – zalety i wady
• Jakie płytki można malować?
• Jaką farbę do kafelek kupić?
• Przygotowanie pomieszczenia przed malowaniem
• Malowanie płytek na ścianie
• Malowanie płytek na podłodze
• Pielęgnacja pomalowanych płytek

Szukasz sposobu na tanią metamorfozę kuchni lub łazienki? Jaskrawy kolor kafelków kłuje Cię w oczy, ale nie chcesz ich zrywać, bo wciąż są w dobrym stanie? Sięgnij po sprawdzone rozwiązanie, jakim jest malowanie glazury. Podpowiadamy, jak krok po kroku pomalować kafelki i jaką farbę do płytek wybrać, aby uzyskać najlepszy efekt.

Malowanie kafelków – zalety i wady

Malowanie kafelków pozwala odmienić wnętrze bez gruntownego remontu i związanych z nim wydatków. Łączny koszt przedsięwzięcia ogranicza się do zakupu farby oraz kilku niezbędnych akcesoriów. Sam proces malowania jest łatwy i nie wymaga skomplikowanej wiedzy, ani umiejętności. Zajmuje jednak sporo czasu, ponieważ farbę trzeba nałożyć w kilku warstwach, a każda z nich schnie od kilku do kilkunastu godzin.

Wybór farb do płytek jest bardzo szeroki, a znalezienie odpowiedniego koloru nie powinno sprawić problemu. Nawet jeśli kolor okaże się nietrafiony lub znudzi domowników, można łatwo temu zaradzić – wystarczy przemalować płytki. Kafelki mogą być malowane kilkukrotnie.

Największe wątpliwości budzi trwałość odnowionej powierzchni. Czy pomalowane płytki przetrwają częste mycie? Czy farba nie będzie się odspajać i kruszyć? Jak zmieni się wygląd kafelków po dwóch lub trzech latach użytkowania?

Wiele zależy od tego, jakich produktów do malowania użyjesz, czy powierzchnia została przygotowana zgodnie z zaleceniami, a farba nałożona w prawidłowy sposób. Z pewnością nie można oczekiwać, że powłoka malarska będzie tak samo trwała, jak warstwa szkliwa, która zabezpiecza płytki. Z czasem farba może ścierać się i kruszyć (zwłaszcza w miejscach silnie eksploatowanych). Malowanie płytek jest więc rozwiązaniem doraźnym, na które warto zdecydować się, jeśli kapitalny remont nie wchodzi w grę. 

Jakie płytki można malować?

Do malowania nadaje się każdy rodzaj płytek ceramicznych – zarówno cienka glazura, terakota, jak i płytki gresowe. Najmniej wysiłku kosztuje renowacja gładkich powierzchni, ale płytki z fakturą, na przykład z wypukłym deseniem, też mogą być poddane metamorfozie. Odpowiednio dobrane narzędzia pozwolą dotrzeć do każdego wgłębienia na płytce i rozprowadzić farbę równomiernie na całej odnawianej powierzchni.

O ile malowanie płytek ściennych nie rodzi większych problemów, o tyle renowacja płytek podłogowych może okazać się dużym wyzwaniem. Podłoga jest narażona na ścieranie i uszkodzenia mechaniczne, dlatego nie każdy produkt nada się do jej odnowienia. Z pewnością nie sprawdzą się farby przeznaczone do malowania płytek ściennych, ponieważ te produkty są zdecydowanie mniej wytrzymałe.

Jaką farbę do kafelek kupić?

Bez względu na to, czy planujesz pomalować płytki ścienne, czy podłogowe, sięgnij po specjalistyczną farbę do kafelków. Zwykła farba emulsyjna nie nadaje się do tego celu – płytki mają zwartą i gładką powierzchnię, która wymaga zastosowania produktu o znacznie lepszej przyczepności. Specjalistyczne farby do kafelków nie tylko spełniają ten wymóg, ale mają też szereg innych zalet. Przede wszystkim tworzą trwałą, odporną na działanie wody i wilgoci powłokę, którą można myć i szorować.

Farba powinna być dobrana z myślą o konkretnym miejscu. Inny produkt sprawdzi się do malowania płytek na podłodze w kuchni, zupełnie inny do odnowienia kafelków na tarasie. Jakie rodzaje farb do płytek oferują producenci?

• Farby akrylowe do płytek, czyli produkty wodorozcieńczalne na bazie żywic akrylowych. Wiele osób wybiera to rozwiązanie ze względu na dobry stosunek jakości do ceny, brak uciążliwego zapachu i łatwą aplikację. Farby akrylowe mogą być używane do malowania płytek na ścianie, ale nie nadają się do renowacji płytek podłogowych. Zazwyczaj występują w dwóch wariantach: do kuchni i do łazienki. Farby do kuchni są odporne na działanie wysokich temperatur, a farby do łazienek – na powtarzający się kontakt z wodą.

• Farby epoksydowe do płytek – są droższe, a ich nakładanie wymaga wprawy. Jednocześnie zapewniają lepszą trwałość niż farby akrylowe. Jako produkty odporne na ścieranie i uszkodzenia mechaniczne, mogą być używane do malowania podłóg. Farby epoksydowe składają się z dwóch składników – bazy i utwardzacza, które należy wymieszać w odpowiednich proporcjach oraz wykorzystać w określonym czasie.

• Farby poliuretanowe do płytek, czyli farby dwuskładnikowe na bazie żywic poliuretanowych. W odróżnieniu od farb epoksydowych, nie żółkną pod wpływem promieniowania UV, więc mogą być stosowane na zewnątrz. Ponieważ farby są rozcieńczane rozpuszczalnikiem i wydzielają silny, duszący zapach, odradza się ich wykorzystanie w pomieszczeniach zamkniętych.

Przed zakupem zastanów się dobrze, na jaki kolor przemalować płytki. Jasne farby z lekkim połyskiem optycznie powiększają przestrzeń. Tym samym stanowią sprawdzony wybór do małych kuchni i łazienek. Ciemne i matowe farby „kradną” światło, dlatego radzimy używać ich z rozwagą. Najlepiej zaprezentują się w dużych, mocno nasłonecznionych wnętrzach.

[cytat autor="Dorota Szelągowska" text="Dobrym pomysłem jest zachowanie małego zapasu farby, której użyto do malowania. Produkt przyda się, gdy pomalowana powierzchnia ulegnie zarysowaniu lub innemu uszkodzeniu i będzie wymagać szybkiego odświeżenia."]

Przeczytaj: Jak malować ściany i dobierać kolory oraz Światło dzienne a kolory w mieszkaniu.

Jakich narzędzi użyć do malowania płytek? Farbę należy nakładać za pomocą gładkiego wałka gąbkowego. Popularne wałki z mikrofibry mogą się nie sprawdzić – bardzo często pozostawiają smugi i luźne włókna na świeżo pomalowanej powierzchni. Z malowaniem fug, listew i innych trudno dostępnych miejsc poradzi sobie płaski pędzel.

Przeczytaj: Czym czyścić fugi? Szybkie sposoby na idealne wnętrza.

Przygotowanie pomieszczenia przed malowaniem

Malowanie płytek musi być poprzedzone odpowiednimi przygotowaniami. Zacznij od starannego umycia i odtłuszczenia powierzchni przeznaczonej do renowacji. Dzięki temu farba będzie mogła związać się z podłożem, tworząc gładką, jednolitą i trwałą powłokę bez smug i odprysków. Jak skutecznie wyczyścić płytki przed malowaniem?

Aby usunąć tłusty osad i kurz, wykorzystaj ciepłą wodę z dodatkiem płynu do mycia naczyń. Starannie wyczyść płytki wraz z fugami, a na koniec spłucz resztki detergentu i pozostaw powierzchnię do całkowitego wyschnięcia. Miejsca, które mają bezpośredni i częsty kontakt z wodą, wymagają dodatkowo odkamienienia. Ewentualne rysy, pęknięcia i ubytki należy uzupełnić akrylem lub specjalną masą wodoodporną i przeszlifować.

W dalszej kolejności zabezpiecz powierzchnie, które sąsiadują z płytkami, a których nie chcesz zabrudzić farbą. Starannie oklej krawędzie ścian papierową taśmą, a podłogę, blaty lub meble przykryj folią malarską. Jeśli powierzchnia ulegnie zabrudzeniu, reaguj na bieżąco – do usunięcia świeżej farby wystarczy wilgotna ściereczka. Wyczyszczenie zaschniętych resztek farby jest znacznie trudniejsze i wymaga użycia rozpuszczalnika lub benzyny ekstrakcyjnej.

Malowanie płytek na ścianie

Zanim przystąpisz do malowania płytek wybraną farbą, zapoznaj się z wytycznymi producenta. Zalecenia dotyczące przygotowania podłoża, aplikacji farby i czasu schnięcia poszczególnych warstw mogą różnić się w zależności od rodzaju wybranego produktu. Niektóre farby wymagają zastosowania warstwy podkładowej, inne mogą być nakładane bezpośrednio na malowane podłoże.

Jednocześnie istnieje kilka uniwersalnych zasad i trików, które warto stosować, aby znacząco ułatwić sobie pracę. Po pierwsze zaleca się, aby malować powierzchnię kawałek po kawałku, nakładając farbę równocześnie na płytki i fugi. Jeśli podzielisz pracę na dwa etapy i pomalujesz – kolejno – wszystkie fugi, a dopiero potem wszystkie płytki, farba nałożona na spoiny zdąży się utwardzić. W efekcie na odnawianej powierzchni pojawią się smugi i nierówności.

Malując fugi, możesz posiłkować się pędzlem lub manewrować wałkiem w taki sposób, aby zużyć nadmiar farby, który gromadzi się na jego czubku. Wygodnym rozwiązaniem jest praca we dwójkę – podczas gdy jedna osoba maluje płytki, druga może nakładać farbę na sąsiadujące spoiny.

Po naniesieniu każdej warstwy należy odczekać około 15-30 minut, a następnie zerwać taśmy malarskie. Jeśli zrobisz to później, farba zdąży zaschnąć i oderwie się od podłoża razem z taśmą. W efekcie krawędź będzie nierówna i postrzępiona.

Aby uzyskać zadowalający stopień krycia i intensywny kolor, trzeba powtórzyć malowanie kilkukrotnie (średnio 3-5 razy). Pomiędzy nakładaniem kolejnych warstw należy odczekać zazwyczaj od 4 do 12 godzin, w zależności od zaleceń producenta, tak aby farba zdążyła dobrze wyschnąć. Warto pamiętać, że powłoka uzyskuje pełną odporność po kilku, a nawet kilkunastu dniach. W międzyczasie należy obchodzić się z nią bardzo ostrożnie.

Przeczytaj: Jakie płytki do łazienki wybrać?

Malowanie płytek na podłodze

Malowanie płytek podłogowych wymaga starannego przygotowania i doboru odpowiedniej farby. Aby uzyskać trwały oraz estetyczny rezultat, należy użyć produktu, który jest odporny na ścieranie, uszkodzenia mechaniczne, działanie środków chemicznych, wilgoci i wody. Najlepszym wyborem będzie dwuskładnikowa farba do malowania płytek na bazie żywicy epoksydowej.

Przed nałożeniem farby, należy starannie przygotować powierzchnię – oczyścić ją i odtłuścić. Oprócz tego konieczne będzie zastosowanie warstwy podkładowej (zalecanej przez producenta), która zwiększy trwałość i przyczepność farby.

Farbę na bazie żywicy nakłada się w dwóch warstwach za pomocą wałka z gąbki i/lub pędzla. Po wymieszaniu farba nadaje się do użytku tylko przez 1,5-2 godziny, dlatego na samym początku należy podzielić produkt na mniejsze porcje. Między nałożeniem pierwszej i drugiej warstwy trzeba odczekać od 12 do 48 godzin. Pomieszczenie, w którym znajduje się odnawiana posadzka, powinno być wyłączone z użytku na kilka dni od momentu zakończenia prac. W tym czasie farba zyska pełną odporność mechaniczną i chemiczną.

Przeczytaj: Co na podłogę w kuchni: płytki czy drewno?

Płytki pomalowane farbą, podobnie jak podłogi drewniane czy marmurowe, mogą dotkliwie ucierpieć w przypadku zalania. Aby uchronić posadzkę przed zniszczeniem, wybieraj sprzęty AGD z funkcją AquaStop. Zmywarki i pralki Bosch całkowicie eliminują ryzyko wycieku wody. To zasługa starannie skonstruowanego systemu zabezpieczającego, który składa się z elektrozaworu, umieszczonych w obudowie czujników i odpowiednio wyprofilowanego węża. 

Pielęgnacja pomalowanych płytek

Pomalowane płytki są odporne na zaplamienia i łatwe do utrzymania w czystości. Buraki, tłuszcz i rozlany sok nie powinny wyrządzić im żadnej krzywdy. Realne zagrożenie dla pomalowanej powierzchni stanowią jednak ostre narzędzia, zwłaszcza druciane zmywaki, szczotki z twardym włosiem i szorstkie gąbki, które skutecznie zdzierają farbę. Aby utrzymać powierzchnię w dobrym stanie, należy całkowicie zrezygnować z ich wykorzystania na rzecz miękkich gąbek, szmatek bądź mopa. Pomalowane kafelki mogą być czyszczone przy użyciu delikatnych detergentów, na przykład płynu do mycia naczyń.

Przeczytaj: Ekologiczne detergenty

Dobrym pomysłem jest zachowanie małego zapasu farby, której użyto do malowania. Produkt przyda się, gdy pomalowana powierzchnia ulegnie zarysowaniu lub innemu uszkodzeniu i będzie wymagać szybkiego odświeżenia.