Botwinka – co możesz z niej zrobić i dlaczego warto?

Kiedy botwinka pojawia się na sklepowych półkach to znak, że zaczęła się prawdziwa wiosna. Jest to jedna z najpopularniejszych nowalijek i od pokoleń stanowi podstawę pysznych i zdrowych zup, szczególnie tych idealnych na upalne dni.

W tym artykule poznasz właściwości botwinki i dowiesz się więcej zarówno o klasycznych potrawach przyrządzanych na jej bazie, jak i o daniach bardziej oryginalnych, w których botwina wykorzystywana jest na najróżniejsze kreatywne sposoby.

Botwinka – co to jest? 

Botwinka, znana również jako botwina lub boćwina, to nic innego jak młode buraki ćwikłowe. Podobnie jak w przypadku wielu innych młodych warzyw, młode buraki z powodzeniem możemy spożywać w całości – używając nie tylko części korzeniowej, ale też łodyg i delikatnych liści.

Sezon na botwinkę w Polsce zaczyna się zwykle w drugiej połowie kwietnia, a jego szczyt przypada na maj i czerwiec. Ostatnie sztuki świeżej botwinki spotkasz w warzywniakach jeszcze w lipcu i sierpniu. Oczywiście botwinka najlepiej smakuje wiosną, kiedy jej liście i łodygi są najdelikatniejsze i nie wymagają zbyt intensywnej obróbki.

Majowa botwinka nada się do spożycia nawet na surowo, np. jako składnik wiosennej sałatki. Taka świeża botwina smakuje nieco inaczej niż dorodne jesienne buraki, z których gotujemy wigilijny barszcz czerwony. Jej smak w porównaniu z dojrzałym burakiem ma w sobie przede wszystkim dużo wiosny. I nie jest to przesadne stwierdzenie. Botwinka jest delikatna, ma bardzo wyraźne, orzeźwiające smaki i aromaty młodych warzyw.

Właściwości botwiny   

Botwina zawiera duże ilości witamin, np. witaminy A oraz K. Zawiera również witaminy z grupy B, kwas foliowy, żelazo, magnez i inne minerały mające bardzo korzystny wpływ na ludzkie zdrowie.

Takie bogactwo dobroczynnych składników wprost wpływa na nasze samopoczucie. Regularne spożywanie botwinki ma pozytywne działanie na nasz apetyt, a także wspiera skołatane nerwy.

Jak ugotować botwinę? Przepisy z botwiną     

Botwinkę można przyrządzać i jeść na wiele sposobów:

• Świeża botwina to dobra baza dla wiosennych sałatek.

• Gotowana botwina sprawdzi się niemal w każdej zupie.

• Pieczona botwina to świetny składnik zapiekanek warzywnych lub ryżowych.

• Duszona botwina stworzy zgrany duet z ryżem w postaci risotto.

• Botwinę możesz również kisić, piklować, a nawet konserwować domowymi sposobami, by cieszyć się jej zapasami w środku zimy.

Zupy z botwiny      

Zupy z botwiny to w zasadzie temat na osobny artykuł, a przynajmniej na serię przepisów. Niekwestionowanym symbolem zupy z botwinką w roli głównej jest chłodnik. Przygotujesz go z ulubionej kompozycji młodych warzyw, takich jak rzodkiewki, ogórek czy botwinka właśnie. Do tego schłodzony kefir, pęczek świeżutkiego koperku i sok z cytryny do smaku.

Sekret dobrego chłodnika to wyrazisty wywar na bazie twardszych części warzyw, gotowany krótko z niedużą ilością wody. Dzięki temu gotowy chłodnik na botwince zachowa odpowiedni balans pomiędzy świeżymi i orzeźwiającymi składnikami, a tym co nadaje jej wytrawnego charakteru.

Jeżeli szukasz zupy w wersji na ciepło, to na szczycie listy znajduje się barszcz z botwiny, który podać możesz z ziemniakami i serem feta.  Miłośnicy mięsnych smaków docenią na pewno przepis na botwinkę na wędzonym boczku, ten prosty dodatek, lekko podsmażony, nada wywarowi niepowtarzalnego smaku i aromatu. Klasyczna zupa z botwiny to z kolei przepis dla osób, które szukają pomysłu na gorącą zupę o pięknym różowym kolorze podobnym do chłodnika.

Sałatka z botwinki

Zdrowa, lekka i orzeźwiająca sałatka z botwiny i koziego sera to propozycja w sam raz na letni obiad czy kolację pod chmurką. Świetnie sprawdzi się również jako element grillowego menu, który urozmaici typowo mięsne dania, ale dobrze pasować będzie też do grillowanych warzyw i serów.

Jak w każdej dobrej sałatce, połączymy ze sobą kontrastujące składniki. Miękka i orzeźwiająca botwinka polubi się z soczystą i słodką gruszką, a także z chrupiącymi i przyjemnie gorzkawymi orzechami włoskimi. To dość oryginalne na pierwszy rzut oka połączenie produktów tworzy wręcz doskonałą harmonię. 

Tarta z botwiną     

Kolejną inspiracją na dania z botwinką w rolach głównych niech będzie tarta z botwiną i serem feta. W porównaniu do sałatki jest to posiłek bardziej treściwy i sycący.

Zaletą tego typu dań jest z pewnością ich uniwersalność. Świeżo upieczoną tartę możesz podać na gorąco w formie letniego obiadu. Równie dobrze sprawdzi się jako zimna przekąska na pikniku lub lunch zabrany w pudełku do pracy.

Kiszenie botwiny – botwina do słoików     

Kiszenie świeżych warzyw to jedna z najlepszych metod na zrobienie zapasów na cały rok. Kiszone warzywa zyskują dzięki procesowi fermentacji wiele prozdrowotnych właściwości. Ta metoda konserwuje je bardzo skutecznie i przedłuża ich trwałość na wiele miesięcy.

Botwinka również doskonale nadaje się do tego typu zastosowań. Możesz ją ukisić w tradycyjnej solance, jak również w jogurcie. Możesz botwinkę kisić bez dodatków lub z jej pomocą stworzyć kompozycję ulubionych warzyw. W towarzystwie kalafiora czy rzodkiewki stworzy kiszoną sałatkę, z której korzystać będzie można o dowolnej porze roku.

Botwinka jako dodatek do makaronów i mięs  

Jeżeli masz pod ręką pęczek młodej botwinki, nie musisz zastanawiać się nad tym, jakie danie z niej przyrządzić. Piękno botwinki polega na tym, że pasuje do wszystkiego.

Możesz jej użyć jako dodatku do makaronów i mięs. Na przykład makaron ze szczawiem i botwiną to bardzo szybkie i proste w przygotowaniu danie. Wystarczy kilka produktów, które prawie zawsze masz w kuchni, do tego pęczek botwinki, 10 minut przygotowań i pyszny obiad gotowy w mgnieniu oka.

Jeżeli szukasz inspiracji na dania bardziej wykwintne, które zrobią duże wrażenie na twoich gościach, to sprawdź koniecznie przepis na udko z kaczki galzurowane mandarynką. Przygotujesz wyjątkowe danie oparte o łatwo dostępne składniki. Botwinkę wykorzystasz w nim w dość niekonwencjonalny sposób, ponieważ malutkie buraczki wraz z liśćmi podgotujesz lekko lub zblanszujesz w koncentracie z buraków. Tak prosty zabieg zamieni zwykłą botwinkę w zupełnie nowe doświadczenie kulinarne.

Niech te przepisy, pomysły i inspiracje będą dla Ciebie tylko wstępem do odważniejszych zabaw kulinarnych z botwinką w roli głównej. To znane i łatwo dostępne warzywo może mieć znacznie więcej do zaoferowania niż wszystkim nam się wydaje. Dlatego zachęcamy do wypróbowania nie tylko przepisów na chłodniki czy tradycyjne zupy z botwinki, ale przede wszystkim do małych i dużych kulinarnych przygód.