Korzeń pietruszki – wszechstronny skarb w kuchni i diecie

Korzeń pietruszki to niepozorne, lecz niezwykle wartościowe warzywo, które zasługuje na zdecydowanie więcej uwagi. Znany głównie jako składnik włoszczyzny, ale ma zdecydowanie większe zastosowanie w kuchni. Ponadto dzięki bogactwu witamin, minerałów i olejków eterycznych korzeń pietruszki ma wiele właściwości prozdrowotnych. Dowiedz się, jak wpływa na organizm i jak w pełni wykorzystać jego potencjał w kuchni.

Właściwości zdrowotne korzenia pietruszki

Korzeń pietruszki wykazuje silne działanie moczopędne – wspiera pracę nerek i pomaga usuwać nadmiar wody oraz toksyn z organizmu. Zawartość potasu wpływa na regulację ciśnienia krwi, wspomaga równowagę elektrolitową i pracę serca. Co więcej, obecne w pietruszce olejki eteryczne, przede wszystkim apiol, działają rozkurczowo, przeciwzapalnie i odkażająco. Wspierają także procesy trawienne i łagodzą objawy wzdęć.

Jej właściwości przeciwutleniające (m.in. dzięki witaminie C i flawonoidom) chronią komórki przed stresem oksydacyjnym. A to z kolei ma znaczenie w profilaktyce chorób jak miażdżyca, cukrzyca czy nowotwory. Pietruszka wspiera również układ odpornościowy.

Dodatkowym atutem jest niskokaloryczność korzenia pietruszki – 100 g warzywa to zaledwie ok. 55 kcal. Wysoka zawartość błonnika, który poprawia perystaltykę jelit, wspiera odchudzanie i reguluje poziom glukozy we krwi.

Zobacz także: Natka pietruszki – właściwości i do czego ją dodawać?

Wartości odżywcze korzenia pietruszki

Korzeń pietruszki to prawdziwe bogactwo witamin i minerałów, które wspierają funkcjonowanie całego organizmu.

Witaminy:

• witamina C –100 g korzenia pietruszki dostarcza około 20 mg tego cennego składnika. Pełni on ważną rolę w wzmacnianiu odporności, przyspiesza regenerację organizmu i działa jako silny przeciwutleniacz, chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym.
• witamina K – wspiera zdrowie kości, regulując procesy związane z mineralizacją oraz prawidłową krzepliwością krwi. Jest szczególnie ważna w profilaktyce osteoporozy, ponieważ pomaga organizmowi w skutecznym wchłanianiu wapnia.
• witamina A – ma istotne znaczenie dla zdrowia oczu i prawidłowego widzenia. Wspomaga również regenerację skóry oraz wzmacnia błony śluzowe, działając jako pierwsza linia obrony organizmu przed infekcjami.
• witaminy z grupy B (B1, B2, B6, kwas foliowy) – wspierają układ nerwowy, poprawiają zdolność koncentracji i zmniejszają uczucie zmęczenia. Kwas foliowy (witamina B9) jest szczególnie istotny dla kobiet w ciąży, gdyż po części odpowiada za prawidłowy rozwój układu nerwowego płodu. Witamina B6 natomiast wspomaga produkcję hemoglobiny i metabolizm białek.

Minerały:

• potas –korzeń pietruszki zawiera aż 375 mg potasu na 100 g warzywa. Ten minerał reguluje gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu, co pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi i wspiera funkcjonowanie serca. Dodatkowo przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania mięśni, zapobiegając ich skurczom.
• żelazo – korzeń pietruszki jest bogaty w żelazo, co czyni go wartościowym składnikiem diety zapobiegającej anemii. Żelazo jest niezbędne do produkcji czerwonych krwinek i transportu tlenu w organizmie. Regularne spożywanie tego warzywa wspiera walkę z uczuciem zmęczenia i poprawia ogólną wydolność organizmu.
• magnez – działa uspokajająco i wspomaga zdrowie układu nerwowego. Jest to składnik mineralny istotny dla pracy serca, ponieważ reguluje jego rytm. Magnez pomaga również w rozluźnianiu mięśni i redukcji objawów stresu.
• wapń – wspiera zdrowie kości i zębów, odgrywając ważną rolę w profilaktyce osteoporozy. Wapń wpływa też na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego. Dzięki temu korzeń pietruszki jest cennym uzupełnieniem diety, zwłaszcza dla osób z niedoborem tego składnika.
• fosfor – wspomaga metabolizm energetyczny i wzmacnia strukturę kości. Wraz z wapniem bierze udział w procesach budowy zębów i kości, co czyni go kluczowym minerałem w diecie dzieci i osób starszych.

Dodatkowe składniki:

• błonnik –reguluje pracę jelit i wspiera zdrowie układu trawiennego. Ponadto zapobiega zaparciom, a także pomaga utrzymać stabilny poziom cukru we krwi, co jest szczególnie ważne dla osób z cukrzycą. Regularne spożywanie błonnika z warzyw takich jak pietruszka wspiera także uczucie sytości, co jest korzystne podczas odchudzania.
• olejki eteryczne (apiol) – mają działanie przeciwzapalne i detoksykujące. Olejki te wspierają pracę nerek i pomagają organizmowi w usuwaniu toksyn. Dodatkowo apiol wspomaga procesy trawienne, redukując uczucie wzdęcia.

Wypróbuj przepis: Migdałowa zupa krem z pietruszką i rozmarynem.

Odmiany pietruszki

Wyróżniamy dwie główne odmiany:

• pietruszka naciowa – odmiana uprawiana głównie ze względu na swoje liście (jej korzeń nie nadaje się do jedzenia). Charakteryzuje się intensywnym, wyrazistym aromatem, który wzbogaca smak zup, bulionów, sosów i dań jednogarnkowych. Natkę pietruszki naciowej możesz wykorzystywać w daniach zarówno w postaci świeżej, jak i suszonej, choć ta pierwsza ma zdecydowanie więcej wartości odżywczych, m.in. witaminy C i K oraz żelaza.
• pietruszka korzeniowa – uprawiana jest ze względu na jadalny korzeń, biały lub kremowy, o lekko pikantnym smaku. Znajduje zastosowanie przede wszystkim w kuchni jako składnik włoszczyzny do zup, baza do aromatycznego wywaru, a także do przygotowania purée, kremów, pasztetów warzywnych czy frytek. Korzeń pietruszki jest również świetny do pieczenia – zyskuje wtedy delikatnie słodkawy smak.

Pietruszka biała to warta uwagi odmiana korzeniowa. Ma subtelny smak, a więc świetnie nadaje się do spożycia na surowo – np. w formie surówki. W potrawach nie dominuje swoim aromatem, a raczej współgra z innymi warzywami. Często wykorzystywana jest w kuchni dietetycznej i wegetariańskiej ze względu na łagodność smaku i lekkostrawność.

Zastosowanie korzenia pietruszki w kuchni

Korzeń pietruszki to wyjątkowo wszechstronne warzywo, które możesz przyrządzić na wiele sposobów – w zależności od upodobań smakowych, rodzaju dania i oczekiwanego efektu kulinarnego.

Surowa pietruszka

Surowy korzeń pietruszki jest twardy, chrupiący i lekko pikantny. Idealnie sprawdza się w surówkach, szczególnie w połączeniu z jabłkiem, marchewką lub selerem. Tarta pietruszka z dodatkiem cytryny i oliwy to prosta, a jednocześnie bardzo zdrowa propozycja na dodatek do obiadu.

Gotowana pietruszka

Po ugotowaniu korzeń pietruszki zyskuje miękką konsystencję i subtelniejszy smak. To klasyczny składnik włoszczyzny, nadający aromat zupom i wywarom. Możesz go też ugotować solo, np. do przygotowania delikatnego purée – idealnego jako zamiennik ziemniaków, szczególnie w dietach niskokalorycznych.

Pietruszka pieczona

Pieczenie wydobywa z pietruszki naturalną słodycz. Pokrojona w słupki, skropiona oliwą i przyprawiona ulubionymi ziołami (np. tymiankiem, rozmarynem) świetnie sprawdzi się jako zdrowa alternatywa dla frytek lub warzywny dodatek do dań głównych.

Smażona pietruszka

Smażenie korzenia pietruszki, choć mniej popularne, daje bardzo ciekawy efekt smakowy. Pokrojony w cienkie plasterki i podsmażony na patelni staje się lekko chrupiący i intensywnie aromatyczny. Można go dodawać do risotto, makaronów, a nawet jako element dań śniadaniowych – np. w towarzystwie jajka sadzonego.

Przepisy z wykorzystaniem korzenia pietruszki

Aromatyczna zupa krem z korzenia pietruszki

Składniki:

• 300 g korzenia pietruszki
• 2 ziemniaki
• 1 cebula  
• 700 ml bulionu warzywnego
• sól, pieprz, odrobina oliwy.

Przygotowanie:

1. Pokrój pietruszkę, ziemniaki i cebulę w kostkę.
2. Podsmaż je na oliwie, a następnie zalej bulionem.
3. Gotuj do miękkości warzyw, zmiksuj blenderem na gładki krem.
4. Dopraw do smaku solą i pieprzem.

Frytki z korzenia pietruszki

Składniki:

• 300 g korzenia pietruszki
• 2 łyżki oliwy z oliwek
• ulubione przyprawy (np. papryka wędzona, tymianek, sól).

Przygotowanie:

1. Obierz pietruszkę i pokrój ją w słupki.
2. Skrop oliwą, posyp przyprawami i piecz w piekarniku rozgrzanym do 200°C przez około 10–20 minut, w zależności o grubości słupków. Frytki będą chrupiące i aromatyczne – świetna alternatywa dla tych ziemniaczanych.

Sprawdź: Pieczona pietruszka z sosem kolendrowym.

Purée z korzenia pietruszki

Składniki:

• 400 g korzenia pietruszki,
• 1 łyżka masła,
• sól, pieprz, lubczyk, ziele angielskie i liść laurowy.

Przygotowanie:

1. Ugotuj pokrojony na mniejsze kawałki korzeń pietruszki wraz z zielem angielskim, liściem laurowym i lubczykiem, aż pietruszka będzie miękka.
2. Odlej wodę z przyprawami. Następnie zmiksuj z masłem na gładkie purée. Dopraw do smaku solą i pieprzem.

Surówka z surowego korzenia pietruszki

Składniki:

• 1 średni korzeń pietruszki,
• 1 jabłko,
• 1 marchewka,
• 1 łyżka soku z cytryny,
• 1 łyżeczka octu jabłkowego,
• 2 łyżki majonezu,
• sól i pieprz.

Przygotowanie:

1. Zetrzyj na tarce o grubych oczkach: korzeń pietruszki, marchewkę oraz jabłko, a następnie polej je octem jabłkowym.
2. Wymieszaj majonez z solą i pieprzem, a następnie dodaj do reszty składników i dokładnie je połącz.

Smoothie z korzeniem pietruszki

Składniki:

• 1/2 korzenia pietruszki (obrany i starty),
• 1 banan,
• 1 jabłko,
• 1/2 szklanki wody,
• 1 łyżeczka soku z cytryny.

Przygotowanie:

1. Zblenduj ze sobą wszystkie składniki.

Korzeń pietruszki to niezwykle wartościowy składnik diety – tani, łatwo dostępny i wszechstronny. Może być bazą dla wielu zdrowych i smacznych dań, a przy tym wspiera zdrowie nerek, układu krążenia, trawienia i odporności. Warto sięgać po niego regularnie. Wprowadź korzeń pietruszki do codziennego menu i odkryj, jak wiele może zyskać Twoje zdrowie i smak domowej kuchni.