Oranżeria w domu – jak ją urządzić?

• Co to jest oranżeria?
• Historia oranżerii
• Jak urządzić oranżerię?
• Rośliny do ogrodów zimowych
• Oranżeria w domu – dla kogo?

Oranżeria, pomarańczarnia czy ogród zimowy to wiele nazw tego samego pomieszczenia. Coraz więcej osób decyduje się na dobudowanie oranżerii do swojego domu. Popularne są też oranżerie wolnostojące. Jak urządzić to wnętrze, by służyło nie tylko relaksowi, ale było też funkcjonalne i efektowne?

Co to jest oranżeria?

Czym tak naprawdę jest oranżeria? Pod tą nazwą kryje się zadaszony, niski budynek, którego cechą charakterystyczną jest duża liczba przeszkleń. Najczęściej wznosi się go na planie koła, kwadratu lub wielokąta. Zwykle posiada betonowe fundamenty, ponieważ tylko takie będą w stanie utrzymać ciężar metalowej konstrukcji i tafli z hartowanego szkła. Oranżeria może stać na działce koło domu jako osobny budynek – wtedy nazywamy ją wolnostojącą – lub stanowić kontynuację domu. Jest to tzw. oranżeria przydomowa.

Ogród zimowy, ze względu na funkcję kumulowania ciepła, służy jako miejsce, gdzie przez cały rok oczy domowników cieszą tropikalne kwiaty i cytrusy.  Katalog jego zalet jest jednak o wiele większy. Oprócz przestrzeni dedykowanej egzotycznym roślinom może on pełnić funkcję zewnętrznego salonu, miejsca do urządzania przyjęć czy pracowni malarskiej. Wszystkie oranżerie łączy jedno: są łącznikiem pomiędzy zielenią roślin w ogrodzie i kwiatów doniczkowych wewnątrz domu.

Historia oranżerii

Moda na ogrody zimowe narodziła się we Włoszech w XVII wieku i w krótkim czasie opanowała całą Europę. Bogaci obywatele zaczęli stawiać je w Niemczech, Anglii, Francji i na terenie dzisiejszej Holandii. Trend polegający na budowaniu coraz wymyślniejszych pomarańczarni trwał aż do XIX wieku. Pierwotnie oranżerie służyły ochronie drzewek cytrusowych (cytryn oraz pomarańczy) i figowców przed zimnem. W ogrodach zimowych stawiano czasem dodatkowe piece, by jeszcze bardziej podnieść temperaturę. Uprawa egzotycznych kwiatów mieściła się w jednym ogromnym lub kilku pokojach o mniejszym metrażu, często podzielonych według gatunków roślin. Pozwalało to na wyodrębnienie spójnych kolekcji roślin, co budziło zachwyt u zaproszonych gości.

Oranżerie, oprócz pełnienia funkcji praktycznej, były miejscem spotkań wyższych sfer. Lokowano je w ogrodach pałacowych, wielkich parkach i tuż obok rezydencji możnowładców. Miały w nich też miejsce prestiżowe wydarzenia: w oranżeriach wystawiano sztuki teatralne, organizowano bale czy wieczory z poezją w roli głównej. Jedną z najsłynniejszych oranżerii w Polsce była warszawska Stara Pomarańczarnia w Łazienkach Królewskich na planie prostokątnej podkowy.

Jak urządzić oranżerię?

Lekkie, smukłe i z naturalnych materiałów (np. z wikliny, bambusa, drewna lub rattanu) - takie meble odnajdą się najlepiej we wnętrzu oranżerii. Wybierz te, które śmiało mogłyby uzupełnić aranżację balkonu, a nawet znaleźć się w salonie. Cenisz sobie styl boho? Wzorzysty dywanik i fotel wiszący typu bocianie gniazdo wprowadzą do oranżerii odrobinę etnicznego klimatu. Najważniejsze jest jednak to, aby to zieleń grała główną rolę, a żywe i przyciągające wzrok kolory pochodziły od tropikalnych kwiatów. Generalna zasada, którą można kierować się podczas urządzania ogrodu zimowego, brzmi tak: im więcej roślin, tym lepiej.

Ogromne znaczenie ma także samo położenie pomarańczarni. Od ilości docierającego do niej światła słonecznego zależy nie tylko przeznaczenie ogrodu zimowego, ale i to, jakie rośliny będą czuć się tam najlepiej.

• Ekspozycja południowa – w pomarańczarni skierowanej na południe słońce będzie operować najmocniej. Konieczne więc staje się wyposażenie jej w elementy zaciemniające (zasłony, rolety lub żaluzje) oraz wywietrzniki, które umożliwią właściwą wentylację pokoju. To idealne miejsce dla naprawdę ciepłolubnych roślin.
• Ekspozycja wschodnia – w tego rodzaju pomarańczarni średnia dobowa temperatura jest optymalna: rankiem w oranżerii panuje przyjemne ciepło, za to po południu można cieszyć się odprężającym cieniem. Urządź w niej dodatkowy, zewnętrzny salon, a dowiesz się, czym jest prawdziwy relaks.
• Ekspozycja zachodnia – w tak usytuowanym ogrodzie zimowym najwięcej słońca będziesz mieć popołudniami. Latem będzie pełen światła, zaś zimą może wymagać ocieplenia za pomocą ogrzewania podłogowego.
• Ekspozycja północna – większość kwiatów nie będzie czuć się dobrze w przestrzeni, do której dociera mało światła. Oranżerię zorientowaną na północ warto zaadaptować na pokój do medytacji, gabinet lub salę treningową.

Przeszklony salon potrzebuje odpowiednich dodatków. Jak urządzić ogród zimowy? W stworzeniu śródziemnomorskiego wnętrza pomogą donice utrzymane w różnych odcieniach brązu (jakby spieczone na słońcu) lub w klasycznej bieli. Dobierz do nich tekstylia, czyli poduchy, koce czy zasłony w mało krzykliwych barwach. Warto też podkreślić dekoracyjną formę roślin za pomocą różnych źródeł światła. Oranżerię ozdobią wszelkiego rodzaju latarenki, lampiony, świetlne girlandy i niewielkie punktowe lampki. Przyjemny, kojący odgłos płynącej wody zapewnią kamienne fontanny wolnostojące i kaskadowe

Rośliny do ogrodów zimowych

Które rośliny będą kwitnąć i pięknie się prezentować w ogrodzie zimowym? Wiele zależy od tego, czy będzie to oranżeria ogrzewana, czy nieogrzewana. Latem temperatura wewnątrz pomarańczarni, szczególnie tej zorientowanej na południe, może dochodzić do nawet 50°C. W takim klimacie doskonale odnajdą się:

• grubosz,
• aloes,
• kalanchoe,
• kroton,
• kawa,
• mandarynka,
• kumkwat.

Niektóre gatunki – oliwki, sukulenty, oleandry, asparagusy czy cytrusy – nie będą mieć nic przeciwko temu, aby zimą odpoczywać w niewysokiej temperaturze (5–10°C). Przyjmuje się, że od temperatury na zewnątrz w chłodniejszych miesiącach należy odjąć 5°C, więc ta w oranżerii może spaść nawet poniżej zera. Jeśli w ogrodzie zimowym znajduje się duża liczba kwiatów kochających słońce i gorąco, w trosce o ich dobro warto pomyśleć o ogrzewaniu.

Jak podlewać, nawozić i doświetlać rośliny doniczkowe zimą? Przeczytaj ten artykuł.

Istnieje grupa roślin, które uwielbiają półcień, np. filodendron, monstera, widliczka, peperomia czy paproć. Ustaw je z brzegu roślinnej kompozycji, z dala od szklanych ścian. W ten sposób zagwarantujesz im idealne warunki do wzrostu.

Oranżeria w domu – dla kogo?

Oranżeria przydomowa to propozycja przede wszystkim dla właścicieli domów jednorodzinnych. Odpowiednio duża działka, na której może stanąć ogród zimowy to jednak nie jedyne rozwiązanie dla miłośników roślin. Jeśli posiadasz taras lub balkon o powierzchni mniejszej niż 25m2, nie musisz występować o pozwolenie na budowę do starostwa powiatowego. Wystarczy, że zabudujesz go za pomocą szklanych ścianek osadzonych w aluminiowych ramach. Dzięki oranżerii na tarasie lub balkonie również właściciele mieszkań w bloku mogą cieszyć się relaksem w towarzystwie roślin i zaproszonych gości, nawet jeśli warunki atmosferyczne nie sprzyjają wypoczynkowi na zewnątrz.

Pomarańczarnie łączą w sobie domową przytulność z radością przebywania na łonie natury. Warto mieć to na uwadze już na etapie projektowania domu, by dostosować oranżerię do swoich potrzeb – relaksu, spotkań ze znajomymi czy wykonywania zawodowych obowiązków. Jedno jest pewne – w tym miejscu będziesz czuć się doskonale!